Yemin ve yemin kefareti

Yemin nasıl olur?

CEVAP

Yemin, yalnız Allahü teâlânın isimlerini söylemekle olur. Vallahi, billahi, tallahi gibi.

Kur’an, Peygamber, Kâbe için demekle yemin olmaz. Fakat âdet olduğu için Mushaf hakkı için demek veya elini Mushafa koyarak bunun hakkı için demek yemin olur. (Kur’an çarpsın) demek, Allah şahidim olsun demek yemin olur. Ahdım olsun, nezrim olsun, yeminim olsun demek de yemin olur.

Kalben vallahi dense, yemin sahih olmaz. Dil ile söylemek gerekir. Küfre sebep olan şeyleri, yemin niyeti ile söylerse, kâfir olmaz, yemin etmiş olur. (Eğer şunu yaparsam kâfir olayım) gibi küfre sebep olan bir şeyi yemin kastı ile söylemek de yemin olur. Yemin kastı ile söylemedi ise kendisi kâfir olur. Onun için kâfir olayım sözünü hiç söylememeli!

(Babamın başı için, çocuğumun, annemin ölüsünü öpeyim...) diye yemin etmek haramdır. Tevbe etmek gerekir. Allah’tan gayrısı için yemin edilmez. Bu yemin olmadığı için, bozulursa yemin kefareti gerekmez.

Hadis-i şerifte buyuruldu ki:

(Babam hakkı için diyerek yemin etmeyiniz! Yemin, Allahü teâlânın ismi ile olur.) [Müslim]

Haram işlemek veya ibadet yapmamak için yemin eden, yeminini bozar, sonra yemin kefareti verir. Mesela, (Şu işim olursa vallahi şarap içeceğim) diyen kimse, şarap içmez, yemin ettiği için yemin kefareti verir.

Helal malını haram ederek yemin etmekle o mal haram olmaz. Mesela, (Şu elbiseyi giyersem haram olsun) diyen kimse, sözünde durmayıp giyse, elbisesi haram olmaz. Fakat, o elbiseyi giyince, kefaret vermesi gerekir.

Yalan yere yemin büyük günahtır. Doğru olarak çok yemin etmek de uygun değildir. Allahü teâlânın

ismine ve yemine kıymet vermemek olur. Şarkılarda, türkülerde, eğlencelerde yemin etmek de böyle günah olur. (Dürr-ül-muhtar)

Yemin kefareti nasıl verilir?

CEVAP

Yemin kefareti için, zekat alması caiz olan on fakire, bütün bedenini örtecek kadar bir kat çamaşır verilir. Yahut aç olan on fakire, bir gün iki defa yemek verilir. On fakire bir defa, bir fıtra miktarı buğday, un da verilebilir. Yahut bu değerde kumaş, havlu, mendil, çorap, et, pirinç, terlik, ayakkabı, ilaç veya uygun bir din kitabı veya altın vermek de caiz olur. Bunları yapamayan fakir, ardarda, [peşpeşe, aralıksız] 3 gün oruç tutar.

En kolay yemin kefareti, on fakire uygun bir din kitabı (mesela Hakikat Kitabevi yayınlarından Herkese Lazım Olan İman ve İslam Ahlakı) vermektir. Yeminini bozmadan önce yemin kefareti verilmez. Verilirse sahih olmaz. Bozunca tekrar vermesi lazım olur. Yemin kefaretini geciktirmek günah olur. Kur’an-ı kerimde buyuruluyor ki:

(Allahü teâlâ, bilerek yaptığınız yeminlerden dolayı sizi mesul tutar, hesap sorar.) [Maide 89]

Sigara içmeyeceğine üst üste on kere yemin edenin, sigara içerse, bir yemin kefareti vermesi kâfidir.

Nezri, yapılması uygun olmayan bir şarta bağlayan, mesela, (Ali’nin çantasını çalarsam, bir ay oruç nezrim olsun) diyen, çalmadan oruç tutar veya yemin kefareti verir.

(Kağıt para ile bir şey almam) diye yemin eden, altın ile satın alınca, yemini bozulmaz.

Kapıdan çıkmayacağım diyen, pencereden çıkarsa; kırbaç vurmayacağım diyen, sopa vursa; ekmek yememeye yemin eden, simit yese, yemini bozulmuş olmaz. Konuşmayacağına yemin eden, mektup yazsa yemini bozulmaz. Sigara içmeyeceğine yemin eden, puro içse, yemini bozulmaz.

(Falancanın yüzüne bakmayacağım) diye yemin eden, o kimsenin aynadaki [veya tv’deki] görüntüsüne, yahut resmine baksa, yemini bozulmuş olmaz.(Şu bakkaldan alış-veriş yapmayacağım) diye yemin eden, oğlunu veya başka birini gönderip alış-veriş yaptırsa, yemini bozulur. Çünkü vekil asıl gibidir.

(Hakkımı Ali’ye helal etmem) diye yemin eden, (Hakkımı herkese helal ettim) dese, yemini bozulur. Ali’ye de hakkını helal etmiş olur.

Hastalığı iyi olursa, ömür boyu Receb ayında oruç tutacağına dair adakta bulunanın, oruç yerine yemin kefareti vermesi caizdir. (R.Muhtar, Hindiyye, Tahtavi)

Kardeşlerime inatla babama para vermeyeceğim diye yemin ettim, sonra verdim. Ne yapmam lazım?

CEVAP

Yemininizi bozduğunuz için yemin kefareti vermeniz gerekir. Ana-babanız, diğer evlatlarından almasa da, sizden para alsa ne olur? Peygamber efendimiz, (Sen de, malın da babanındır) buyurmuştur. Ana-babadan hiçbir şeyi esirgememelidir!

Yapmayacağım diye yemin ettiğimiz bir şeyi unutarak yapmaya başlasak ve yemin ettiğimiz aklımıza gelince hemen bıraksak üç gün oruç tutmak gerekir mi?

CEVAP

Yemin kefareti gerekir. Yemin kefareti için 10 tane İslam Ahlakı kitabını on fakire vermek iyi olur.

Bir kişi şu şöyledir diye yemin etse fakat bilmeyerek yanlış söylemiş olsa ne yapmak gerekir?

CEVAP

Tevbe etmesi yeterlidir. Çünkü bilmeden yaptığı için günah olmaz.

Bir işi yaptığı halde yapmadım diyerek insan yalan yere yemin etse sonra pişman olsa, (yalan yere yeminin) cezası nedir?

CEVAP 

Sadece tevbe gerekir.

Günah işlememek için (vallahi ve billahi ve tallahi..... günahı işlemeyeceğim işlersem imansız öleyim) şeklinde söz verip, bu sözü tutamayıp yanlış olduğunu bile bile hata işlersek bunun tevbesi nedir, affı nedir?

CEVAP

İmansız öleyim demek çok tehlikelidir. Şakadan ben imansızım diyen kâfir olur. Fakat yemin niyetiyle söylediğiniz için kâfirlik olmaz. Sizin yaptığınız gibi üç kere yemin edilirse üç defa yemin kefareti vermeniz gerekir.

Vallahi, billahi, tallahi demek üç yemin mi olur?

CEVAP

Aralarında ve denmediği için bir yemin olur.

(Her sigara içişte beş milyon lira sadaka vereceğim) diye adakta bulundum. Her sigara içişte beş milyon lira sadaka vermem gerekir mi?

CEVAP

Böyle nezir yemin olur. Sigara içerseniz yemin kefareti vermeniz gerekir.

Telefonla konuşunca da yemin bozulur mu?

CEVAP

Evet.

Salih müminin yeminle söylediğine inanmamak haram mı?

CEVAP

Elbette.

Yemin kefareti orucunu tutamayan hasta, iyi olunca mı tutar?

CEVAP

Evet. Tutmadan ölürsem, iskatı yapılsın diye vasiyet eder.

Kalben vallahi denilerek yapılan yemin sahih olur mu?

CEVAP

Sahih olmaz. Ağızla söyleyince olur.

(Doğru söyleyeceğine yemin eder misin) denince (Yemin ederim) demek yemin olur mu?

CEVAP

Olur.

Vermeyip verdim sanıp yemin eden, kefaret verir mi?

CEVAP

Vermez. Günah da olmaz.

(Ahdım olsun) demek yemin olur mu?

CEVAP

Evet.

Yemin kefareti parasını, hanımla, misafirle yemek caiz mi?

CEVAP

Evet.

(Annemin ölüsünü öpeyim) diye yemin etmek şirk mi?

CEVAP

Şirk değilse de, caiz de değildir.

Bir fıtranın değerinden az olan yemek fişi ile fakir doyurulsa yemin kefareti yerine gelir mi?

CEVAP

Gelir. Fişin kıymeti değil, fakirin doyması matluptur.

Sigara içmeyeceğine yemin eden, puro içse yemin bozulur mu?

CEVAP

Hanefi’de yemini bozulmaz.

(Ahdım olsun yüz kiloya çıkacağım) diyen yemin kefareti verir mi?

CEVAP

Evet.

Arabamı satmamaya yemin ettim. Hediye etsem caiz mi?

CEVAP

Hediye edince yemin bozulmamış olur.

Yemin kefaretinde, sabah öğle yemek vermek de caiz mi?

CEVAP

Evet.

Fakire yemek verirken, bu yemin kefareti demek gerekir mi?

CEVAP

Hayır.

Kötü filmleri kastederek (Vallahi bir daha sinemaya gitmem) dedim. Uygun filmler için sinemaya gitsem yeminim bozulur mu?

CEVAP

Evet.

(Vallahi sigara içmeyeceğim) diye üst üste on kere yemin ettim. Sigara içersem, on tane mi yemin kefareti vermem gerekir?

CEVAP

Bir kefaret kâfidir.

Yemin kefaretinde, başka mal deniyor. Başka maldan, din kitabı, süt, meyve, kalem gibi mallar da anlaşılır mı?

CEVAP

Evet.

Kâfir (Şu günahı işlersen, müslüman olacağım) diye yemin etse, o günahı işlemek caiz mi?

CEVAP

Hayır.

(Allah şahidim olsun ki) demekle yemin olur mu?

CEVAP

Evet.

(Vallah) demekle de yemin olur mu?

CEVAP

Hayır.

(Babamın başı için sigara içmeyeceğim) demek yemin mi?

CEVAP

Hayır.

Arkadaşa (Vallahi sana bu işi yaptırmam) dedim. Arkadaş, ben namazda iken o işi yapmış. Yemin kefareti gerekir mi?

CEVAP

Hayır.

Beyime (Mahkemeye verip vallahi senden boşanacağım) dedim. Yemin kefareti vermem gerekir mi?

CEVAP

Evet.

Doğru söyleyeceğine yemin eder misin denilince, evet deyip yalan söyleyene kefaret gerekir mi?

CEVAP

Hayır.

(Hayvan olsaydın seni vallahi keserdim) demek yemin mi?

CEVAP

Yemin değildir.

Aynı işi yapmayan birine (Vallahi bu işi yapmazsın) dedim. Bu defa o işi yaptı. Ettiğim yemin lagv mı?

CEVAP

Evet.

2 kişi 5, beş kişi 2 gün doyurulsa, yemin kefareti ödenir mi?

CEVAP

Evet.

(Çocuğumun ölüsünü göreyim ki yapmam) demek yemin mi?

CEVAP

Yemin değildir, günahtır.

Bir şeyi yapmayacağımıza yemin ettiğimizi unutsak ve o işi yapsak yine kefaret gerekir mi?

CEVAP

Unutularak yapılınca da yemin kefareti gerekir.

Öğrenci, kefaret olarak üç gün oruç tutsa olur mu? Yoksa ilk önce on fakiri doyurmalı veya on fakire kitap vs. mi vermeli?

CEVAP

On tane namaz kitabı alacak kudreti yoksa, bugünkü paraya göre 7 milyon falan, üç gün oruç tutar. Öğrenci veya öğretmen olması bir şeyi değiştirmez.

Çok sinirli bir anda söylediğimiz yeminden sorumlu muyuz?

CEVAP

Evet mesulüz. Ağzımızdan çıkmışsa tamam. Adakta da böyle. Bir gün oruç tutacağım diyecek yerde bin gün desek bin gün tutmamız gerekir. Yeminde adakta boşamada evlenmede niyetin yeri yok, söze bakılır.

Dua ederken, Allahü teâlâya söz verip mesela "Bir daha gıybet etmeyeceğim eğer edersem bir gün oruç tutacağım" veya "Allah’ım her gece Tebareke suresini okumaya söz veriyorum" gibi sözler söylemek adak mı oluyor? Böyle sözler yerine getirilemezse ne yapmak gerekiyor?

CEVAP

Yemin kefareti vermek gerekir.

Haram bir şeyi adayan ne yapar?

CEVAP

Haram bir şeyi adamak yemin olur. Bunu yapması günah olur. Mesela birini öldürmeyi adayan, onu öldürmez, yemin kefareti verir.

Her sigara içişte on mark sadaka vereceğim diye adakta bulundum. Dayanamayıp içmeye başladım. Sadaka vermem gereken para miktarı çok fazla oluyor. Ne yapmam gerekir?

CEVAP

Hasıl olması istenmeyen bir şey için şart edilince, o şey hasıl olunca, isterse nezrettiği sadakayı verir, istemezse, yemin kefareti verir. (Tahtavi)

İstemediğiniz şey hasıl olmuştur. Yemin kefareti vermekle adak borcundan kurtulmuş olursunuz. İmkansız olan şeyi nezretmek de yemin olur. Bir yemin kefareti kâfi gelir. (İmdat haşiyesi)

Hastalığım iyi olursa, ömür boyu Recebde oruç tutacağıma dair adakta bulundum. Oruç yerine yemin kefareti versem caiz olur mu?

CEVAP

Evet, yemin kefareti vermeniz caizdir. (R. Muhtar)

Şu işim olursa her ay bir horoz kesip sadaka vereceğim diye adakta bulunanın, ömür boyu mu kesmesi gerekir?

CEVAP

"Her ay" denince kaç ay olduğu bilinmediği için, adak olmaz, yemin kefareti verilir.

Sigara içersem, 7 defa hacca gideceğim veya 3 yıl oruç tutacağım veya 7 milyar lira fakirlere sadaka dağıtacağım diyen bunların yerine yemin kefareti verse caiz mi?

CEVAP

Caizdir. (F.Hayriyye)

Yemin kefareti olarak, 9 fakire 9 kitap ve bir fakire de, bir sadaka-i fıtr tutarında ilaç veya meyve vermek caiz midir?

CEVAP

Evet.