Miftahulkulub
6. KISIM
- Ayrıntılar
- Kategori: 1-Miftah'ül Kulub
- Gösterim: 3970
6. KISIM
Konusu : Dört bölümden ibaret olan BİRİNCİ BAB'ın ikinci bölümü..
II. BÖLÜM: Latifeler..
Bu kısmın başına konan tanıtma yazılarından da anlaşılacağı gibi, burada yola (tarikata) girme durumu ile, yedi latife açıklanacaktır.
Bir kudsî-hadis-i şerifte şöyle buyurulmuştur :
— «Dikkat ediniz, cesette bir kalb vardır. Kalbin içinde de bir fuad vardır. Fuadda dahi sır vardır. Sırda da hafi vardır. Hafide dahi ahfa var.. İşte ben, o ahfayım..»
Ne var ki, bu oluş, yaratılmış şeylerin birbirine bitişip yapışması gibi değildir; onunla kıyas edilemez. Bunda ne kıyas vardır; ne de bir şekil.. Akla gelenden çok başkadır.
Bu cüz'î aklı, kula ihsan eden Yüce Allah'tır. Bu küçük cüz'î akıl, ancak dünya işlerini bilir; âhirete dair işleri de idrâk edebilir. Hiç bir misali ve benzeri olmayan mutlak gerekli varlığın sahibi olan Yüce Zat'ı idrâk edip anlatmaktan yana kusurludur. O Yüce Zat, zatının esasını, yine kendi Yüce Zat'ı bilir.
Mana böyle olduğuna göre; her bir ferdin vehimlerinde olan Hakkı yaratan, yine onun Yüce Zat'ıdır. Allah'ın zatı, o vehmedilenlerden çok başkadır.
Sözün özü odur ki : Kâmil ve mükemmel insan olan değerli zatların Yüce Allah'a vâsıl olmaları; yine Yüce Allah'ın zatına has bir şekildir. Söz ile değil; hal olarak değerlendirilmelidir; dolayısı ile, bu Muhammedi yola girmeye ihtiyaç vardır.
Bu manada girilen yolların hiç biri, diğerinden ayrı ve başka değildir. Ama, bazı ehlüilah yollarında; irşada ehliyetli olan kâmil mürşidler, mü-ridlerini nefis yönüyle terbiye ederler. Bazıları da, ruh tarafından terbiye edip sülük yolunu gösterirler. Ta ki, şu ölüm uçurumundan uzak olup kurtulalar.
Zira, hemen her ferd, kendi vehminde Hakkı bir başka tasavvur eder. Ama, hiç bir şekilde o tasavvur edilen Yüce Hak olamaz. Onun ettiği tasavvur, Yüce Hakkın bir tecellisinden meydana gelir. Dolayısı ile, o tasavvur edileni yaratan Yüce Hak'tır. Bu değerlendirmeye göre; ehlüilah olan Allah'ın sevdiği kullar, vehimlerinde olan hakka tapmaktan beridirler.
Özellikle üstün Nakşıbendiye tarikatı terbiyecileri, yollarına girenleri ruh mertebesinden yola koyarlar. Asıl olarak ruh safiyetini bulduğu zaman, natıka nefis, (insanın tabiatı) onun içinde temizliğini bulur.
Diğer tarikatlar, nefis mertebelerini gözönünde tutarlar. Ancak, durum ne olursa olsun; gaye ve istenen, ruhu, aslî olgunluğuna döndürüp kemalâta kavuşturmak ve Yüce Hakkı bildirmektir.
***
Ey bu yola girmeyi isteyen, yedi latifeye rağbetli olan salik ve aşık. Anlatılacakları bilmelisin.
Şeyhin izni ve icazeti ile temiz bir yerde; kıbleye dönerek iki diz üzerine otur.
Bundan sonra, yukarıda anlatılan üç yönlü teveccühten hangisi senin için kolay gelir ve rahat olursa., o şekilde teveccüh et. önce de anlatıldığı gibi, bu teveccühün en azı çeyrek saat, ortası yarım saat, en çoğu ise bir saattir. Bu sürelerin hangisini seçersen, o süre için teveccühünü yapıp otur.
Daha sonra, o teveccühü hiç bozmadan, yüz kere istiğfar oku; günahlarının bağışlanmasını dile.. Otuz kere de, salâvat-ı şerife oku.
Bu arada; hayır, şer, tüm bağlardan ve gayelerden, taleplerden yana temiz ol. Sanki kalb üzerine nurdan bir ism-i celâl (Allah adı) yazılmış gör; her nekadar gözün kapalı olsa da, görür gibi yap..
Dilini damağına yapıştır; dişlerini de birbiri üzerine koy. Gözünü yum, tüm duygularının hareketlerine engel ol; onları, kendi hükümlerini işlemekten yana boş bırak.
Anlatılanları yapmak için, ciddî bir şekilde gayret et. Mürşid şeyhin ruhaniyetinden de yardım dile..
Senin, sol memenin iki parmak kadar aşağısında, çam kozası şeklinde kalb vardır. Bu kalbin üzerine yazılan ism-i celâli (Allah adını) görür gibi ol; üç bin kere ism-i celâli oku. Bu lafzın manasına dahi, hiç bir benzetme yapmadan teveccüh et. Bu çeşit teveccüh öyle olmalı ki: Kendinden ve Yüce Allah'ın zatından başka her şeyden yana senin için bir unutkanlık meydana gele :
— «Unuttuğun zaman, Rabbını hatırla...» .
Mealine gelen Kehif suresinin 24. âyetindeki mana zuhur ede.. Hak yolcusu salik, anlatılan şekilde zikri sürdürüp giderse., zikir
kalbine yerleşir. O zaman, kalb, asıl sıfatını bulur; akik renginde saf temiz bir şekilde kalbin nuru zuhur eder.
İşte o zaman, zkireden kimse, istese de kalbinin zikrine engel olamaz :
— Veled-i kalb.. (Kalb yavrusu..)
Durumu hâsıl olur.
Bazan da, güneş doğar gibi, bir kırmızılık doğu tarafından görünür. Bazan da güneş çıkar gibi, bazan da büyük bir kapı gibi akik renginde görünür.
Anlatılanların benzeri daha başka alâmetler de meydana gelir.
Bütün bunlar, zuhur edip dururken; Hak yolcusu salik, bunların zuhuruna kapılmamalı ve şaşkınlığa düşmemelidir. Zikirden fikirden geri kalmamalıdır. Kendisine ihsan edilen zuhuratı dahi, mürşidi olan şeyhten başkasına da söylememelidir. O zuhuratın kalıntılarını, izlerini göz önünde tutmalı; kaybetmemeye tam bir gayret harcamalıdır.
RUH
Kalb, anlatılan yoldan asıl sıfatına döndükten sonra; mürşidin izni ve icazeti ile salik, zikrini ruh tarafına çekmelidir.
Ruh sağ memenin altına doğru iki parmak kadar aşağıdadır.
Yukarıda sözü edildiği şekilde; Hak yolcusu salik, ara vermeden, âdet edindiği kadar teveccühte bulunmalıdır. Sonra, bu teveccühle, kalbin zikrine geçmelidir. Bu zikir, önce de anlatıldığı gibi, üç bin keredir. Bu zikri, önce kalbe vermelidir. Sonra da, teveccühü bozmadan, sağ memenin altındaki ruha geçmelidir. Ruhta dahi, beş yüz kere ism-i celâli okumalıdır.
Ruhun nuru, asfar ki, açık sarı renklidir.
Açıklanan şekilde zikir sürdürülürse.. ruh dahi, asıl safiyetine döner. Nurunun zuhuru ile, tam temizliğini bulduktan sonra, durumunu mürşidine anlatır.
SIR
Yine mürşidinin izni ve icazeti ile; salik, ruhtan sura geçer. Sırrın yeri, sol memenin üzerinde ve iki parmak kadar yukarıdadır. Sırrın nuru da beyazdır.
Yukarıda açıklandığı gibi, müridin alıştığı şekilde teveccüh ettikten ve süresini doldurduktan sonra zikirlere geçilir. Kalbin üç bin, ruhun beş yüz, ism-i celâli (Allah adı) zikri yerine getirildikten sonra; beş yüz ism-i celâl de, sırra dönük olarak okunur.
Zikir sırra yerleşir; sır da bu şekilde asıl safiyetini bulur. Bu durum devam edip belirtileri ortaya çıkınca, durumu mürşidine anlatır.
HAFİ
Sonra, mürşidinin izni ve icazeti ile Hak yolcusu salik, zikrini hafiye nakleder.
Hafinin yeri; sağ meme üzerinde ve iki parmak yukarıdadır. Nuru da zümrüt yeşilidir.
Bu zikri yapacak olan, yine alıştığı şekildeki teveccühte bulunmalıdır. Teveccüh süresini tamamladıktan sonra; kalbin, ruhun, sırrın ism-i celâl (Allah adı) zikirlerini yerine getirmelidir. Bunların sonunda, beş yüz kere de hafiye dönük olarak, ism-i celâl (Allah adı) zikrini okumalıdır.
Zikre bu şekilde devam ederse., hafinin de nuru zuhur eder; aslî sıfatına döner. Böyle olunca, yine durumu mürşidine anlatır. Mürşidinin izni ve icazeti ile bu sefer zikri ahfaya aktarır.
A H F A
Bu durumda, yine Hak yolcusu salik, yapmakta olduğu teveccühü bozmaz; süresini tamamladıktan sonra da zikirlerine geçer. Kalbin, ruhun, sırrın, hafinin zikirlerini açıklandığı gibi yapar hakları olan ism-i celâl (Allah adı) zikrini okur. Bunlardan ayrı olarak, beş yüz ism-i celâl (Allah adı) da ahfaya dönük olarak okur.
Ahfanın yeri, iki meme ortasındadır. Nuru ise, ya çok beyaz, yahut çok siyah zuhur eder. Bunların hangisi zuhur etse olur; artık, ahfa dahi, asıl sıfatına dönmüştür.
Bundan sonra, yine durumu mürşidine anlatır.
NEFİS LETAÎFİ
Bundan sonra, Hak yolcusu salik, mürşidinin izni ve icazeti ile zikrini nefis letaifine aktarır.
Nefis letaifinin yeri, iki kaşın ortasındadır. Nuru da, turuncu sarıdır.
Anlatılan usulde, zikreden ınürid, cümlesinin hakları olan ism-i celâl (Allah adı) zikrini yerine getirir. Ondan sonra da, beş yüz ism-i celâli, nefis letaifine dönük olarak okur.
Nefis letaifi de asıl sıfatına döndüğü, bunun belirtileri de ortaya Çıktığı zaman, durumu mürşidine anlatır.
LETAÎF-Î KÜLL (Latifelerin Tamamı) ,
Bundan sonra, Hak yolcusu salik, mürşid şeyhinin izni ve icazeti ile, letaif-i külle geçer. Letaif-i küllün yerini alın ortasındaki perçem yeri bilmelidir. Burada, ism-i celâli, uzaktan okunacak şekilde celî bir yazı ile yazılmış görmelidir.
Hak yolcusu salik dahi, teveccühünü, yine alıştığı şekilde yapıp bitirmelidir.
Bundan sonra; kalbin, ruhun, sırrın, hafinin, ahafanın, nefis letaifinin hakları olan ism-i celâl zikrini okur.
Letaif-i küll için okuduğu ism-i celâllerde; baştan ayağa kadar, kendisini tüm azası ile bir aynada görür gibi olmalıdır.
Hak yolcusu salik, bu şekilde devam edip her şeyi yerli yerince yaparsa., bu uğurda ciddî gayret sarf ederse., o zaman bilmeli ki : Yakın bir gelecekte Allah'ın ihsanına mazhar olacaktır.
Bu mazhariyete erdikten sonra; bedenindeki bütün parçalar, hep ism-i celâli (Allah adını) okur. Bunun hareketini kendisi de duyar.
Bu halinde, beden parçalarından :
— Hangisi ile zikredeyim..
Dese, onunla zikreder. Bu ten kulağı ile de, seslerini işitir.
Bunlar olduktan sonra, Allah'a hamd etmelidir. Hemen her gün, anlatılan usule göre; dersini okumalıdır.
Kendi zikrinin sesinden başka; dışarıdaki şeylerin seslerini de duymaya başlar.
Bu kitabın yazarına ait bir şiir :
Kalbim icre bir cevahirden yapu;
Gördüm anda bir kazıl yakut
kapu..
Girip andan ileri vardım neman;
Bir cevahirden saray oldu ayan..
Saru yakuttandır anın kapusu;
Dürrü safiden yapılmış yapusu..
Orta yerde hem kurulmuş bir
çadır; Kapusu ahdar
zeberceddendürur..
Çadırı da bir siyah nur kaplamış;
Nur-ı Hak'tır gözler anı
görmemiş.. Girdim andan dahi
seyrettim heman;
Bir aceb nur var imiş onda
nihan..
Rengi turuncu idi kendisi nur;
Pek mücellâ bakmağa göz
kamaştır.. Gördüm anı geçtim
ileru heman;
Bir azim iklim göründü ol
zaman..
Dağ u sahra kasr u bünyanı anın;
Cümle zikrüllaha meşguldür
hemin..
Kim ki ister ol sülûkü seyr
ede;
Bu kitabı başına tac ede..1
(1) Bu şiirin daha açık Türkçesi şöyledir :
Kalbimin içinde cevahirden bir yapı gördüm; kırmızı yakuttan bir de kapı vardı.
Oradan girdim, hemen ileri vardım; cevahirden bir saray açıkça belli oldu.
Onun kapısı da, sarı yakuttandı; yapısı da saf inciden yapılmıştı.
Orta yerde bir çadır kurulmuştu; kapısı da yeşil zebercedden-.
Bu çadırı da siyah bir nur kaplamıştı; gözlerin görmediği bir Hak nuruydu.
Buradan girdim, hemen yürüdüm; onda gizli hayranlık veren bir nur varmış.
Rengi turuncu idi, ama kendisi nurdu; pek parlaktı, bakarken gözler kamaşıyordu.
Bunu da gördüm, hemen ileri geçtim; o zaman, büyük bir iklim göründü.
Onun dağı, alanı, binaları tümüyle; Allah'ın zikriyle meşgul idi.
Her kim bu sülûke girip yürümek isterse; o kimse, bu kitabı başına taç etmeli..