Emanet ve Ehliyet

MUDARABANIN SONA ERMESİ

1494  Mudaraba şu on sebebten birisiyle münfesih olur. Bunların bir kısmı iradi, diğer bir kısmı da irade dışında cereyan eder.
  1) Sermaye sahibinin ölmesi.
  2) Müdaribin (Emek sahibinin) ölmesi.
  3) Sermaye sahibinin akli melekelerini yitirmesi.
  4) Müdaribinin (işleticinin) cinneti.
  5) Sermaye sahibin sefeh veya hacr sebebiyle mahcuriyeti. (Tasarruf hakkının elinden alınması.) Buna "kadı" karar verebilir.
  6) Müdaribin mahcuriyeti, tasarruf hakkının elinden alınması.
  7) Belli bir zamanla sınırlandırılmış mudaraba akdinde, sürenin dolması.
  8) Sermaye sahibinin, müdaribi (emek sahibini) azletmesi.
  9) Müdaribin (emek sahibinin) istifa ederek işi bırakması.
  10) Daha tasarruf  vukû bulmadan sermayenin telef olması.(229).

1495 İki taraftan birisinin kararı ile mudaraba feshedilebilir. Hem sermaye sahibi (Rabbü'lmal), hem müdarib (emek sahibi) bu hususta tam yetkilidir. Ancak feshin gerçekleşmesi için bunu iki tarafın da bilmesi gerekir.(230) Sermaye, ticari eşya durumunda iken mudarib azledilirse; bu eşyayı satması hakkıdır. Peşin veya vadeli satması arasında fark yoktur. Zira hakkı olan kârın ortaya çıkması, malın nakde çevrilmesiyle gerçekleşir.(231).

1496 Mudaraba'da; herhangi bir kasda dayanmayan ziyan, önce kârdan düşülür. Eğer helâk olan mal, kâr nisbetinden daha fazla ise, fazla kısmı sermayeden düşülür. Böyle bir durumda mudarib; ziyanı (helak olan malı) tazmin etmez. Çünkü o bir emanetçi hükmündedir.(232)


 

Günün Sözü

"Yâ Rabbi, Receb ve Şâbân’ı bize mübârek (bereketli) kıl ve bizi Ramazan’a ulaştır.” (Hadîs-i Şerif—Heysemî, Mecmeu’z-Zevâid)"
Telif Hakkı © 2024 Open Source Matters. Tüm Hakları Saklıdır.
Joomla!, GNU Genel Kamu Lisansı altında dağıtılan özgür bir yazılımdır.