Kur'anı Kerim ve Hurma
- Ayrıntılar
- Kategori: Genel yazılar
- Gösterim: 3040
Kur’anı Kerim değişik ayetlerde hurma ağacından muhtelif amaçları açıklamak için farklı misaller vermiştir. Bu misler sadece o dönemin insanı için değil kıyamete kadar herkese bir şeyler ifade etmektedir. Kur’an madem kıyamete kadar şababetini koruyor o halde bu misallerde elbette şebabetini koruyordur. Ayetlerin tefsiri sadedinde olmadığımızdan ve makam darlığından sizleri ilgili ayetlerin tefsirleriyle baş başa bırakıyoruz. Merak edenler ariz ve amik (geniş ve derin )olarak bu konuyu tefsirlerden öğrenebilirler.
Aşağıda görüldüğü üzere bir çok surede Kur’an, hurma ağacını misal malzemesi olarak kullanmış ve onunla insanları uyarmıştır. Bu kadar çok ele alınması herhalde hurma ağacının insan için önemini göstermektedir Kur’anı Kerimden eski kavimlerde de hurmanın kullanıldığını anlıyoruz. Bundan dolayı hurmaya semavi dinler meyvesi, ağacına da semavi dinler ağacı denmiştir.
Bakara suresi ayet 266, En’am suresi ayet 99, En’am suresi ayet 141, Ra’d suresi ayet 4, Nahl suresi ayet 11, Nahl suresi ayet 67, İsra suresi ayet 91, Kehf suresi ayet 32, Meryem suresi ayet 23-25, Taha suresi ayet 71, Muminun suresi ayet 19, Þuara suresi ayet 148, Yasin suresi ayet 34, Kaaf suresi ayet 10, Kamer suresi 20, Rahman suresi ayet 11, Rahman suresi ayet 67, Haakka suresi ayet 7, Abese suresi ayet 29,
Hadislerde de kainatın efendisi değişik misallerde hurmayı zikretmiştir.
Bundan dolayı hurma insanlar arasında hürmetle anılır olmuştur.
Sünnet (Hadisler) de Hurma Ağacı
Efendimiz s.a.v. den hurmayla ilgili şeref sudur olmuş bir çok hadis-i şerif vardır. Bu bazen belli bir hurma cinsi ile ilgili bazen de genel olarak hurma hakkında bilgilendirme şeklinde olmuştur. Belli bir hurma cinsi ile olana en bariz örnek acva hurması ile ilgili olanıdır.
Efendimiz hurma ile süte “atyabân” derdi yani “iki en güzel şey” demektir.
Efndimizden Sad b.Vakkas rivayet ediyor.
Efendimiz hurmanın doyuruculuk ve kifayet ediciliğini açıklamak için Hz. Aişeye “Ya Aişe evinde hurma olmayanlar açtırlar”. Buyurmuştur. Bu sözü iki veya üç defa tekrarlamıştır.
Bir şeyle mükellef kılarken kolaylığı, basitliği, herkese uygunluğu cihetiyle hurmayı misal verirlerdi. Mesela cehennemden kendinizi (sadaka vererek) koruyun bu sadaka yarım hurma bile olsa…”
Zehir ve Sihire Karşı Hurma
Saad ibne ebi vakkas rivayet ediyor. Rasulullah s.a.v. şöyle buyurdular. “Kim sabah aç karına yedi tane acva hurması yerse o gün ona ne sihir ne zehir tesir eder.” Başka bir rivayette “o gün ona sihir ve zehir zarar vermez.” Yine başka bir rivayette “aç karına hurma yiyiniz zira aç karına yenen hurma içinizdeki asalakları öldürür.”
İftar için hurma
Efendimizden Süleyman b. Amir rivayet ediyor. Efendimiz buyurdular “iftarınızı hurma ile ediniz eğer hurma bulamazsanız o zaman su ile iftar ediniz. Başka bir rivayette ise “ iftarınızı taze hurma (rutab) ile ediniz. Eğer taze hurma bulamazsanız o zaman kuru hurma ile ediniz.”
Her şeyi şifa olan hurma
Enes b. Malik r.a. rivayet ediyor. Efendimiz s.a.v. buyurdular. “en hayırlı hurmanız berni dir. Onda şifa vardır hastalık (a yol açacak bir şey) yoktur.”
Þişmanlamak için hurma
Hz. Aişe r.a. diyorki: “Annem beni evlendirmeden önce normal kiloma ulaşmamı istiyordu. Fakat hiçbir şey fayda vermedi. Daha sonra Efendimiz, bana hurma ile acur yedirmelerini söyledi. Annem de bana hurma ve taze hurma ile Acur yedirmeye başladı ve ben o zaman normal kiloma ulaştım.
Göz ağrısında hurmaya dikkat
Hz. Ali’nin gözü ağrıyordu. Efendimizin yanına girdi. Efendimiz hurma yiyordu. Aliye istermisin dedi ve bir hurma verdi sonra bir tane daha derken yediye tamamladı. Ve bu kadar yeter ya Ali dedi.
Süheyb radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah aleyhissaIatu vesselam'ın yanına gelmiştim, yanında ekmek ve kuru hurma vardı. Bana: "Yanaş ve ye!" buyurdular. Bunun üzerine (yanaştım) ve hurmadan yemeye başladım. Aleyhissalâtu vesselam: "Sende göz hastalığı bulunduğu halde hurma mı yiyorsun?" dedi. Ben: "Diğer bir kenardan çiğniyorum!" dedim. Aleyhissalâtu vesselâm tebessüm buyurdular."
Bu hadis-i Þeriflerden anlaşıldığına göre hurmanın göz hastalıklarında çok yenmemesi gerekiyor.
Hadis kitablarında hurma ile ilgili çok hadisler var yalnız makam hepsini kaldırmayacağından bu kadarla iktifa ediyoruz.
Sahabe ve hurma:
Hurma ağacına sahabe de önem verirlerdi Hz. Ebubekir r.a. Üsame b. Zeyd ordusunu Þama gönderirken onlara yapmamaları gereken işleri sayarken hurma ağaçlarına da dokunmamalarını emrediyor.
Hz. Ali r.a. buyuruyor ki :kim her gün yedi hurma yerse karnında ki yürüyen (bulunan) zararlıları öldürmüş olur.
Hz. Âişe r.a. diyorki: Annem beni evlendirmeden önce normal kiloma ulaşmamı istiyordu. Fakat hiçbir şey fayda vermedi. Daha sonra hurma veya taze hurma ile Acur yedirmeye başladı ve ben o zaman normal kiloma ulaştım.
Günümüzde kilo almaya rağbet eden bayan pek yok gibi ama yine de çok zayıf olanlar eksik değildir herhalde. Onlara hurma ile acur veya salatalık tavsiye ediyor Hz. Âişe validemiz r.a.
Bir Hadis Bir Ayeti Açıklıyor
Enes b. Mâlik anlatıyor.
Efendimiz s.a.v.buyurdular ki:
Allah cc. Þu ayeti kerimede (Görmedin mi Allah nasıl misal verdi. Güzel sözün misali güzel ağaç gibidir. ) buyuruyor. Bu güzel ağaç hurma ağacıdır.
Hurma Müslüman Adama Benzer
Yukarıda bahsedildiği üzere hurma ağacı, özellikleri açısından gerçekten insana çok benzemektedir. Efendimiz (a.s.) hurma ağacını Müslüman insana benzetmekte ve bu konuda sahabisinin firasetini ölçmektedir. Ashabı ile arasında şöyle bir diyalog geçmektedir.
İbni Ömer anlatıyor.
Efendimizin yanında otururken hurma ağacının közü getirildi. Efendimiz şöyle bir soru sordu. “Ağaçlardan bir ağaç aynen Müslüman adama benzer Yaprağı düşmez. Söyler misiniz bana hangi ağaçtır o?
Orada bulunanlar çöl ağaçlarına daldılar benim aklıma hurma olduğu geldi. Söylemeye niyetlendim ama baktım ki ben orada olanların en küçüğüyüm sustum. Efendimiz buyurdular ki “o ağaç hurma dır.”
Efendimizin Sevdiği Hurma: Acva
İbni Abbas anlatıyor. Efendimizin en çok hoşlandığı hurma acva idi.
Bir rivayette Acva cennet meyvelerindendir.
Diğer bir hadiste “Acva cennettendir ve onda zehir’e karşı şifa vardır.”
Saad bin. Ebi vakkas rivayet ediyor. Rasulullah s.a.v. şöyle buyurdular. “Kim sabah aç karına yedi tane acva hurması yerse o gün ona ne sihir ne zehir tesir eder.” Başka bir rivayette “o gün ona sihir ve zehir zarar vermez.”
Mehmet ALTAN
