Miftahulkulub
8. KISIM
- Ayrıntılar
- Kategori: 4-Evradı Fethiye
- Gösterim: 5712
a) Namaz secdesi..
b) Kur'an okurken, yeri geldiği zaman yapılan secde..
c) Şükür secdesi.. Metne devam edelim : Ya Allah (ya Allahü).
Şerh :
ALLAH'IN GÜZEL İSİMLERİ
Bu, Yüce Allah'ın isimlerinden en büyüğüdür. Manasında, zat ve sıfatlan taşır. Yüce Allah'tan başkasına bu isim verilmez; zira, bütün kemalâta delâleti vardır.
Buharî Sahih'inde, Ebu Hüreyre —Allah ondan razı olsun— yolu ile gelen bîr rivayette, Resulüllah efendimizin —Allah ona salât ve selâm eylesin— şöyle buyurduğu anlatılmıştır :
— «Yüce Allah'ın, yüzden bir eksiği ile doksan dokuz güzel ismi vardır; bir kimse bunları sayarsa cennete girer.»
Hadis-i şerifin arapça metinde :
— «Sayarsa..»
Diye tercüme ettiğimiz kelimenin aslı şöyledir :
— « Ah saha.. »
Bu kelimenin masdarı olan i h s a, Mesadir'de şöyle anlatılmıştır :
— I h s a , üç manaya gelir : Saymak, bilmek, güç yetirmek..
Saymak, manasına alınırsa : Vâad edilen mükâfat, bu isimlerin manasını bilene de bilmeyene de şamildir.
Bilmek, manasına alınırsa : Bu isimlerin manasını bilene ve Yüce Hakkın olduklarına inanan kimseye anlatılan mükâfat vaad edilmiştir.
Güç yetirmek, manasına alınırsa; saymaya güç yetirmek olur ki, o zaman : Bu isimleri sayabilen dahi, aynı mükâfata hak kazanır.
Her üç yorum, nazara alınarak, hadis-i şerifin toplu manası şu olur :
— Bir kimse, bu doksan dokuz ismin manasını bilerek veya bilmeyerek, gerçekten Yüce Allah'ın isimleri olduğuna inanarak saymaya gücü yeterse, cennete girer.
Bazıları da :
— İhsa..
Kelimesini üç manada yorumlamışlardır; şöyleki :
a) Yakine dayalı ihsadır; şu demeğe gelir :
— Kulda bir yakin hâsıl olur ki : Bu isimler, Yüce Hakkın olduğu sabittir.
b) Tahkike dayalı ihsadır; şu demeğe gelir :
— Bu isimler, kulun özünde gerçekleşmiş olur; ama, henüz tam manası üe özüne yerleşmemiştir.
c) Tahalluka, yani: Huy edinmeye dayalı ihsadır; şu demeğe gelir :
— Bu güzel isimler, kulun özüne yerleşir ve onun hulku, huyu olur.
İkinci mananın daha özeti şudur : Bu güzel isimlerden başka, bir küçük ışık gelir.
Üçüncü mananın daha özeti şudur : Bu güzel isimlerden bir ışık kulun huyu olur.
Bazıları demiştir ki:
— İsim, isim yerilen zatın kendisidir; arada hiç bir ayrılık yoktur.
Üstteki mana tasavvuf ehli zatlara göredir. Kelâm âlimleri ise, daha ihtiyatlı bir dil kullanmış ve şöyle demişlerdir :
— İsim, sıfat; isim ve sıfat sahibinin ne aynıdır, ne de gayrı..
Bu babda daha değişik görüşler vardır ki; ehli olanlar bilir, anlar.. Onun için diğer açıklamalar buraya alınmadı.
ALLAH İSMİ
Bu Allah, isminin özelliğini anlatanlar şöyle demişlerdir :
— Bir kimse Allah, adını okumaya devam ederse., onun gönlüne o kadar rübubiyet nuru, hüviyet safası feyiz yollu gelir ki kabına sığmaz.
Şeyh Ebu îshak Kâzerunî şöyle demiştir :
— Bir kimse, günde bin (1000) kere :
— Allah..
Dese, Yüce Hak, o kimseyi yakin ehli kılar..
Kalan güzel isimler bundan sonra gelecektir; devam edelim :
Ya Rahman (ya Rahmanü), ya Rahim (ya Rahimü).
Şerh :
RAHMAN - RAHÎM ÎSMİ
Bu isimlerin açık manaları şöyledir :
Rahman : Dünyada ve âhirette yarattıklarına acıyan, merhamet eden, nzıklandıran.
Rahim : özel olarak, mümin kullarına âhirette merhamet edip bağışlayan.
Rahman, isminin özelliği için şöyle demişlerdir :
— Bir kimse, bu ismi her farz namazdan sonra yüz (100) kere okursa., o kimse, gafletten, unutkanlıktan, gönül sıkıntısından emin olur.
Rahim, ismi rahmete yakın bir mana taşır. Bunun özelliği üzerine şöyle demişlerdir :
— Dünyalık ihsanlara talib olan kimse, Rahman, ismine devam etmeli; âhiretin derecelerine ve kemalâtına talib olan kimse de; Rahim, ismini okumaya devam etmelidir.
Yine demişlerdir ki :
— Bir kimse, Rahim, ismini sabah namazından sonra yüz (100) kere okursa., cümle yaratılmışlar; ona şefkat gösterir, merhametli olur.
Devam edelim :
Ey Yüce Sultan (ya Malikü)..
Şerh :
MALİK ÎSMÎ
Bu güzel ismin özelliği üzerine şöyle denilmiştir :
— Bir kimse, bu güzel ismi okumaya devam ederse., dünyada ve âhirette önde bulunanlardan olmaktan yana güvenli olur. Halkın gözün de ise, heybetli görünür, saygı gösterilir.
Hızır aleyhisselâmdan şöyle anlatılmıştır :
— Bir kimse, bir hastanın yanına gittiği zaman, şifa niyeti ile yüz on iki (112) kere :
— Allahım sen Yüce Sultan'sın. Senden başka ilâh olmayan Hak'sın. Ya Allah, ya Selâm, ya Kâfi..
Okuduktan sonra da, üç kere :
— Ey kalblerin şifası..
Derse, o hastanın hastalığı Allah'ın inayeti ile sağlığa döner.
Devam edelim :
Ey tertemiz (ya Kuddusü).
Bir kimse, bu ismi her gün yüz kere okursa., o kimsenin gönlü kederden yana tertemiz ve saf olur.
Devam edelim :
Ey Selâm (ya Selâmü).
Şerh :
SELÂM ÎSMÎ
Şu demeğe gelir : Her türlü noksandan yana, âfetten ve tehlikeden yana temiz..
Bu mübarek ismin özelliği üzerine demişlerdir ki :
— Bir kimse, bu mübarek ismi, bir hastaya yüz altmış bir (161) kere okursa, o hasta sağlığına kavuşur.
Devam edelim :
Ey kullarına zulüm etmemek üzere güven veren (ya Müminü)..
Şerh :
MÜMÎN ÎSMÎ
Cevherî'de, bu isim üzerine şöyle bir mana verilmiştir :
— Mümin..
İsmi söylenirken, Yüce Allah'ın, kullarına zulüm etmeyeceği, manasında bir güvence akla gelmelidir. Bu ismin manasını şöyle de anlatmışlardır :
— Mümin..
İsmi okunurken, şu mana akla gelmelidir : Müttakileri asıl azaptan, asi gelen müminleri daimî azaptan koruyan ve kurtaran..
Bu ismin özelliği manasında şöyle demişlerdir :
— Bir kimse, bu mübarek ismi devamlı okursa, Yüce Sübhan Hak, o kimseyi düşman şerrinden emin kılar.
Devam edelim :
Ey koruyucu, görüp gözetici, doğru (ya Müheyminü).
Şerh :
MÜHEYMÎN ÎSMÎ
Kazî Beyzavî demiştir ki :
— Müheymin.
İsmi şu manayadır : Hemen her şeyi görüp gözeten ve koruyan. Bazıları da, bu mübarek ismin şu manaya geldiğini söylemişlerdir :
— Âmin, âmin!. Bazıları da :
— Müheymin..
İsmini şu manada yorumlamışlardır :
— Gerçek şahid..
Buna göre verilecek açık mana şudur :
— Allah-ü Taâlâ, kullarına şahiddir. Yani: işlediklerini ve söylediklerini bilir.
Said b. Müseyyeb dahi, bu isim üzerine şöyle bir mana vermiştir :
— Müheymin..
İsmi, şu manayadır : Kadı ve hakem.
Bu mübarek ismin özelliği üzerine şöyle demişlerdir :
— Bir kimse bu ismi yazıp üzerinde gezdirse, bir yere assa; oradaki malı, erzakı, Yüce Hakkın koruması altına girer.
Demişlerdir ki :
— Bir kimse boy abdesti aldıktan sonra bu mübarek ismi yüz (100) kere okursa., içi aydınlık ve ruşen olur.
Devam edelim :
Ey üstün, değerli, eşsiz (ya Azizü).
Şerh :
AZIZ ÎSMÎ
Bu mübarek ismin özelliği üzerine şöyle anlatılmıştır :
— Bu mübarek ismi, bir kimse, kırk gün sabah namazından sonra kırk kere okursa Yüce Hak, o kimseyi, hiç kimseye muhtaç eylemez.
Devam edelim :
Ey dilediği şeye halkı çeken, halkın halini yararlı kılan (ya Cebbara).
Şerh:
CEBBAR ÎSMÎ
Bu güzel ismin açıklaması daha önce yapıldı.
Devam edelim :
Ey ihtiyaç duyulan bir şeye ihtiyaç duymaktan yana üstün ve temiz, eksiği olmayan (ya Mütekebbirü).
Şerh :
MÜTEKEBBÎR ÎSMÎ
Bu mübarek isim için verilen değişik manalar şöyledir :
— Akılların, vehimlerin kavramasından yana yüksek, temiz..
— Azameti cihetinden tek..
— Büyüklük satmaya kalkan, haddini aşan kullarına büyüklüğünü gösterip hadlerini, bildiren..
Bazıları, bu mübarek isminin kelime kökü üzerine şöyle demişlerdir :
— Kibriya, kökünden gelir; kibir, kökünden gelmez, zira kibir, bu manada uygun düşmez.
Bu mübarek ismin özelliği üzerine şöyle demiştir :
— Bir kimse, kadınına cinsî münasebet için yaklaşmadan önce bu mübarek ismi on kere okuduktan sonra kadmına yaklaşırsa.. Yüce Hak o kimseye yararlı, temiz bir oğlan çocuğu ihsan eder.
Devam edelim :
Ey her şeyi takdir ölçüsüne, hikmetine göre yaratan (ya Haliku).
Şerh :
HALİK ÎSMÎ
Bu mübarek ismin özelliği üzerine şöyle denilmiştir :
— Bir kimse, bu mübarek ismi gece okursa.. Yüce Sübhan Hak, onun okumasından bir melek yaratır. Bu melek, kıyamet gününe kadar taat işler, sevabı da bu mübarek ismi okuyan kula yazılır.
Devam edelim :
BARI ÎSMÎ
Ey renkleri, şekilleri, suretleri birbirinden ayrı olan eşyayı yaratan ve bu yarattığı eşyanın değişikliğinden uzak duran (ya Bariü).
Devam edelim :
Ey yarattığı eşyanın suretlerini ve şekillerini yaratan (ya Müsavvirü).
Şerh :
MUSAVVIR İSMÎ
Kazî Beyzavî, Haşir suresinde, son anlatılan Halik, Bari, Musavvir isimlerini anlatılan manalarda tefsir etmiştir; en uygunu da budur. Her nekadar :
— Halik..
İsmi, mucid, yaratıcı manasına olsa da, bu manayı vermek, burada bir bakıma tekrar olur. Zira, Bari, Musavvir isimlerinde icad yaratma manası vardır. Bu bakımdan :
— Halik..îsmi, bazan takdir manasını da taşır.
Müminun suresinin 14. âyetinde buyurulan :
— Takdir edenlerin (yaratanların) en güzeli..
Mana, bu yoldadır.
Üstte son sırayı alan üç ismin özelliği üzerine şöyle demişlerdir :
— Kısır bir kadın, yedi gün oruç tutup iftar vakitlerinde, bu üç mübarek isimleri, suya yirmi bir (21) kere okuyup üfledikten sonra, o su ile orucunu açarsa.. Yüce Hak, o kadına, bu isimlerin bereketi ile güzel bir oğlan çocuğu verir, inşaallah..
Devam edelim :
Ey çok bağışlayıcı (ya Gaffarü).
Şerh ;
GAFFAR İSMİ
Bu mübarek ismin özelliğini şöyle anlattılar :
— Bir kimse, bu mübarek ismi devamlı okursa, Cenab-ı Hak o kimsenin günahlarını bağışlar.
Devam edelim :
Ey her şeye üstün gelen, alt eden (ya Kahharu).
Şerh :
KAHHAR İSMİ
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
— Bir Hak yolcusu salik, bu mübarek ismi okumaya devam eder ise., onun nefsanî arzulan kırılır; dünyaya karşı gönlünde soğukluk duyar ve iç safası hâsıl olur.
Demişlerdir ki :
— Ya Kahhar, ya Müzül..
İsimlerini okumak, gönül zulmetinin def edilmesinde yararlıdır. Devam edelim :
Ey çokça bağışlar yapan, maddi ve manevî nimetlerin çeşit çeşidini karşılık beklemeden ihsan eden (ya Vehhabü).
Şerh :
VEHHAB İSMÎ
İsimlerin özelliklerinden faydalanan kimseler şöyle demişlerdir :
— Bu mübarek ismin çok özellikleri, büyük uğur bereketleri vardır; duaların tezce kabulüne de bir sebeptir.
Bu manada büyükler şöyle demişlerdir :
— Bir kimse, duâ ettiği zaman, yedi (7) kere :
— Ya Vehhab..
Okursa, Yüce Sübhan Hak, o kimsenin duasını kabul buyurur.
Bir kimse, düşman eline veya hapse düşse, bir şey taleb etse, rızkında darlık olsa, kazancında bir kâr elde edemese, Hak yolcusu salike sülûkünde bir gönül açıklığı gelmese, o kimseye düşer ki : üç (3) veya yedi (7) gece yarısı kalka, abdest ala, iki rikât namaz kıla, başını aça ve elini kaldıra, yüz (100) kere :
— Ya Vehhab..
Diye, bundan sonra, ihtiyaçları yerine getiren Yüce Hakka ihtiyacı neyse onu arz ede.. Bunun üzerine, Yüce Hak, onun dileklerini yerine getirir.
Devam edelim :
Ey rızık ihsan eden (ya Rezzaku).
Şerh :
REZZAK ÎSMÎ
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
— Bir kimse, bu mübarek ismi okumaya devam eder ise., rızık kapıları o kimseye açılır.
Yine demişlerdir ki :
— Bir kimse, sabah namazından sonra, batı tarafından başlamak üzere, evin dört köşesine bu mübarek ismi iki yüz (200) kere okursa, o eve şer ve fitne gelmez.
Devam edelim :
Ey açan, hâkim olan (ya Fettah.).
Şerh :
FETTAH ISMÎ
Bu mübarek ismin açıklaması, daha önce :
— Hayr'ül - Fatihin.. Cümlesinin şerhinde yapıldı.
Bu mübarek ismin özelliği üzerine şöyle denildi :
— Bu ismi devamlı okuyan kimseye, gönül açıklığı, hâkimiyet nasib olur.
Devam edelim :
Ey son derece her şeyi bütün inceliği ile bilen (ya Alimü).
Şerh :
ALIM ISMÎ
Bu mübarek ismin özelliğini anlatırken, şöyle demişlerdir :
— Bu mübarek isme devam edip çok okuyan kimseye gönül açıklığı gelir; özünde çeşitli nurlar meydana çıkar.
Devam edelim :
Ey rızık ve başka hususlarda, dilediğine darlık veren (ya Kabızu).
Şerh :
KABIZ ISMÎ
Bu mübarek ismin özelliği üzerine şöyle denilmiştir :
— Bir kimse, kırk gün kırk lokma üzerine bu mübarek ismi yazdıktan sonra o lokmaları yese, o kimse açlık derdinden emin olur.
Devam edelim :
Ey rızık ve başka hususlarda dilediğine genişlik ihsan eden (ya Basitü).
Şerh :
BASİT İSMİ
Bu mübarek ismin özelliği üzerine şöyle demişlerdir :
— Bir kimse, seher Vaktinde elini yukarı doğru açıp bu mübarek ismi on kere okuduktan sonra elini yüzüne sürse hiç kimseye muhtaç olmaz.
HAFID İSMİ
Devam edelim :
Ey alçaltıcı (ya Hafıdu).
Şerh :
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
— Bir kimse, üç gün oruç tuttuktan sonra, dördüncü günü bir oturumda yetmiş bin (70.000) kere bu mübarek ismi okursa, Yüce Hak, onun hakkında düşmana karşı yetişir.
RAFI İSMİ
Devam edelim :
Ey yüceltici (ya Rafiu).
Şerh :
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
— Bir kimse, bu mübarek ismi gece gündüz yüz (100) kere okuyacak olursa.. Yüce Sübhan Hak, o kimseyi, diğer kimselerden ayırd eder; şerefli ve zengin kılar.
Devam edelim :
Ey değerli kılan (ya Muizzü).
Şerh :
MUİZ İSMİ
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
— Bir kimse, bu mübarek ismi pazartesi gecesi veya cuma gecesi yatsı namazından sonra yüz kırk (140) kere okursa, Yüce Hak, o kimseyi halkının gözünde heybetli kılar; o kimse, bundan sonra, Yüce Sübhan Hak'tan başka kimseden korkmaz.
Miftah'ül - Kulûb — Gönüller Açan Kitap, F. : 38
MÜZİLL ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey hor hakir eden (ya Müzillü).
Şerh :
Bu mübarek ismin Özelliği şöyle anlatıldı :
— Bir kimse bir zalimden veya bir hasetçiden korktuğu zaman, bu mübarek ismi yetmiş beş (75) kere okuduktan sonra secdeye kapanmalıdır. Bu secdesinde ise, şöyle demelidir :
— Allahım, beni falan kimsenin şerrinden emin eyle..
Bundan sonra, Yüce Sübhan Hak, o kimseyi, sözünü ettiği zalimin veya hasetçinin şerrinden korumaya yetişir.
SEMI ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey son derece, bütün incelikleri ile her şeyi işiten (ya Semiü).
Şerh :
Bu mübarek ismin özelliği üzerine şöyle anlatıldı :
— Bir kimse, perşembe günü, kuşluk namazını kıldıktan sonra hiç kimse ile konuşmadan bu mübarek ismi yüz (100) kere okursa., sonra da Yüce Hakka ihtiyacım arz ederse.. Yüce Hak, onun ihtiyacını giderir.
BASÎR ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey her şeyi, bütün inceliği ile gören (ya Basirü).
Şerh :
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
— Bir kimse, cuma namazının farzı ile sünneti arasmda gerçekten inanarak bu mübarek ismi yüz (100) kere okursa.. Yüce Hak, o kimseyi makbul bir kimse eyler.
HAKEM ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey her iş, kendi hükmüne bırakılan hakem zat (ya Hakem).
Şerh :
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
— Bir kimse, bu mübarek ismi gece yarısından sonra, kendisini uyku bastırıncaya kadar okursa., elinde olmadan da uyur kalırsa.. Yüce Hak, o kimsenin Özünü, kendi sırrına bir kab eyler.
ADL ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey hükmünde adalet olan zat (ya Adlü).
Şerh :
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
— Bir kimse, cuma gecesi, bu mübarek ismi bir lokma ekmek üzerine yazıp yiyecek olursa.. Allah-ü Taâlâ, adamları onun emrine boynu eğik eder.
LÂTÎF ISMİ
Devam edelim :
Ey tam manası ile lütufkâr zat (ya Latiyfü).
Şerh :
Bazıları şöyle demiştir : — Latiyf..
ismi onun içindir ki: Onun gerçek yanı bilinmeye.. En'am suresinin 103. âyetinde, Yüce Allah şanında :
— «O, hem gözlerin kavrayamayacağı kadar latiyf, hem de, bütün inceliği ile her şeyden haberdardır.»
Buyurması, bu manayı anlatır.. Şöyle anlatıldı :
— Bir kimsenin halinde değişiklik- olsa da, fakir, garip, kimsesiz, hasta düşecek olsa abdest alıp iki rikât namaz kıldıktan sonra yüz (100) kere bu mübarek ismi okuyup dileğini dilese, dileği yerine gelir.
HABÎR ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey bütün inceliği ile her şeyden haberdar olan (ya Habiyrü).
Şerh :
Bu mübarek ismin özelliği manasında şöyle anlatıldı :
— Bir kimse, kendi kötü huyundan rahatsız olsa da, bu mübarek ismi çok çok okusa, o kimsenin hali iyiye dönüşür.
HALÎM ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey tam manası ile bilim sahibi (ya Haliymü).
Şerh : Yüce Allah'a :
— Haliy m ..
İsminin verilmesi, şunun içindir :
— O, asilere ceza vermekte acele etmez; hatta erteler. Bekler ki : Tevbe edeler.
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
— Bir kimse, bu mübarek ismi bir kâğıda yazıp ekin ektiği yere koyacak olursa; Allah'ın inayeti ile, onun ekinine zarar gelmez.
AZIM ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey kayıtsız şartsız her şeyden büyük (ya Aziymü).
Şerh :
Bir kimse, bu mübarek ismi, çok çok okursa., halk yanında çok değerli olur.
GAFUR ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey tam manası ile bağışlayıcı (ya Gafuru). .
Gafur ve Gaffar kelimeleri, mübalağa sığası iledir ki; şu demeğe gelir :
— İleri derecede bağışlayıcı..
Bu mana, bazılarına göre Gafur ismindedir, bazılarına göre de Gaffar simindedir.
SITMA
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
— Bir kimse, sıtmaya, baş ağrısına, game, kedere müptelâ olsa da; bu mübarek ismi, üç parça temiz kâğıda yazıp yerse, şifa bulur.
ŞEKÜR ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey ibadetlerin karşılığını, kulların mükâfatını tam veren (ya Şekûrü).
Tefsir kitaplarında, hadis-i şerif şerhlerinde bu isim böyle anlatıldı. Tac'ül-Esami, kitabında ise, şöyle yazılmıştır :
— Yapılan ibadet taata, çok çok karşılık veren, hem de bir karşılık beklemeden..
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
— Bir kimsenin geçiminde bir darlık, gönlünde bir sıkıntı, gözünde karanlık olduğu zaman bu mübarek ismi su üzerine kırk bir (41) kere okuyup o su ile yüzünü yıkarsa.. Yüce Sübah Hak, o kimsenin arzusunu yerine getirir.
ALÎ ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey münezzeh ve yüce ki, yücelikte kendisine denk olan yoktur (ya Aliyy).
Şerh :
Yani : Hem maliyette, hem ülûniyet sıfatında..
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
— Bir kimse bu mübarek ismi okumaya devam etse, yahut yazıp üzerinde gezdirecek olsa kıymeti yoksa, kıymetlenir; kısmeti kıtsa kısmetlenir; yabancılık çekiyorsa, Yüce Hak, onun yabancılığını giderir, tez zamanda vatanına ulaştırır.
KEBÎR ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey tam güçlü, şanı büyük, her şeyden üstün (ya Kebiyrü).
Şerh:
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
— Bir kimse, bu mübarek ismi günde yüz (100) kere okursa, halk arasında değerli olur.
HAFIZ ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey halkı, yaramaz şeylerden koruyan (ya Hafiyzu).
Şerh :
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
—Bir kimse, bu mübarek ismi günde on altı (16) kere okursa., cümle afattan korunur.
MUKIT ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey güçlü, koruyucu, şahid (ya Mukıytü).
Şerh :
Bu mübarek isim için, metindeki üç mana verilmiştir; kelime kökü için :
— Kut kökünden gelir..
Denilmiştir. Buna göre şöyle bir mana vermek de mümkündür :
— Ey yaratılmışlara gıda verip besleyen.. Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
— Bir kimsenin kötü huylu bir oğlu olsa da, bu mübarek ismi yedi (7) kere bir boş testiye okusa, o testiye su doldurduktan sonra o kötü huylu oğluna içirse; Allah'ın izni ile o oğlu iyi huylu olur.
HASÎB ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey kendisine konuk olana yeterli olan (ya Hasiybü).
Şerh :
Bazıları bu mübarek ismi :
— Muhasip..
Manasına almışlar ve şöyle bir açıklama yapmışlardır :
— Kıyamet günü, kullarını hesaba çeken.. Manasına gelir.
Şu manalara da gelir : Alim, şerif..
Bu mübarek ismin özelliği için şöyle anlatıldı :
— Bir kimse hırsızdan, göz değmesinden, komşusundan, düşmanından korktuğu zaman; perşembe günü gecesinde başlayıp yedi güne kadar gece gündüz yetmiş yedi (77) kere :
— Konuğuna yeten Allah, bana yetişir.
Diye okursa, Yüce Hak, anlatılanların şerrinden korur. CELÎL ÎSMÎ Devam edelim :
Ey her şey, kendisine nisbetle düşük, mutlak varlık sahibi (ya Celiylü). Şerh : Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
— Bir kimse, bu mübarek ismi, misk veya zafiran (safran) üzerine yazdıktan sonra yıkayıp suyunu içerse., halk arasında kendisine saygı gösterilir.
KERÎM ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey mutlak surette büyük, hayrı menfaati çok olan zat (ya Keriymü).
Şerh : *.
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
— Bir kimse, bu mübarek ismi devamlı okursa., dünyada ve âhirette kıymetli olacağı umulur.
RAKÎB İSMİ
Devam edelim :
Ey bakıp gözeten ve kendisinden hiç bir şey gizlenemeyen (ya Ra-kiybü).
Şerh :
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
— Bir kimse; bu ismi ailesi, çocukları, malı üzerine yedi (7) kere okursa., onlar Yüce Hakkın güvencesinde olurlar.
MÜCÎB ISMÎ
Devam edelim :
Ey duaları duyan ve kabul buyuran (ya Müciybü).
Şerh :
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
— Bu mübarek ismi okumaya devam eden kimsenin duası makbul olur.
VASİ' İSMİ
Devam edelim :
Ey bahşişi bol, cümle halka nzık, herkese rahmet eriştiren (ya Vasi'ü).
Şerh :
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
— Rızkı eksik olan biri bu mübarek ismi okursa., ama devamlı olarak; kendisine rızık kapıları açılır.
HAKİM İSMİ
Devam edelim :
Ey ilim ve hikmet sahibi (ya Hakiymü).
Şerh : . Şöyle bir mana dahi verilmiştir :
— Yarattıklarını sağlam ve muhkem eyleyen.. Bazı yerde :
— Hâkim..
Manası dahi verilmiştir. Yani: Hükmeden.. Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı:
— Bir kimsenin işi rasgitmezse, işi arzu ettiği gibi olmaz ise; bu mübarek ismi okumaya devam ederse., işi arzu ettiği gibi olur.
VEDUD ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey itaatkâr kullarım seven (ya Vedudü).
Şerh :
Şu manaya da gelir :
— Velî kullarının kalbinde pek sevgili.. Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
— îki kişi arasında aykırı görüş olsa, bu mübarek isim, bin (1000) Kere asıl aykırı edenin veya her ikisinin yemeğine okunursa., onların arasındaki aykırı görüş gider. Bu yemekten yerlerse, bu aykırı görüşler tamamen kalkar.
Devam edelim :
Ey mutlak büyük, bahşişi bol zat (ya Meciydü).
Büruc suresinin, 21. âyetinde geçen :
— «O, Kur'an-ı Mecid'dir.»
M e c i d, şerif manasında anlatılmıştır. Yani : Şerefli.. Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı:
— Bir kimse, bu mübarek ismi devamlı okursa, üstün tutulmaktan yana nasib alacağı umulur.
Sonra, bir kimsenin; kendi akrabaları yanında değeri bilinmez ise, bu mübarek ismi sabah namazından sonra doksan dokuz (99) kere kendi üzerine okuyup üfler. Bundan sonra akrabaları arasında değerli ve itibarlı olur.
BAİS İSMİ
Devam edelim :
Ey ölüleri kabirlerinden diriltip kaldıran (ya Baisü).
Şerh :
Şöyle bir mana dahi verilebilir :
— Nebileri, resulleri (peygamberleri) gönderen.
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
—Bir kimse, bu mübarek ismi devamlı okursa, onun için Yüce Hak korkusunun ağır basma ümidi vardır.
ŞEHİDİSMİ
Devam edelim :
Ey hiç bir şey zatından kaybolmayan hazır (ye Şehiydü).
Şerh :
Bir hadis-i şerifte; Aliym, Habiyr, Şeyihd isimlerinin manası üzerinde şöyle bir açıklama yapıldığı anlatılmıştır :
Aliym : Mutlak surette kayıtsız şartsız bilen..
Habiyr : Batınî işleri, bütün inceliği ile bilen..
Ş e h i y d : Zahirî işleri, bütün inceliği ile bilen..
Şehiyd, ismi anlatılanların dışında, ileri derecede şahit (tanık) manasına da gelir. Bu mana, Âl-i İmran suresinin 98. âyetinde şöyle anlatıldı :
—Allah, yaptıklarınıza tam manası ile şahiddir.
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
— Bir kimse, bu mübarek ismi okumaya devam ederse, kendisine masiyetleri bırakmak, kolay gelir.
Bundan başka, bir kimsenin oğlu kendisine geldiği zaman, şehadet parmağını onun alnına koyup :
— Ya Şehid..
Derse, Allah'ın izni ile o oğlu, kendisine itaat eder, emirlerine boyun eğer.
HAKÎSMÎ
Devam edelim :
Ey varlığı gerçek ve sabit, ülûhiyete lâyık olan (ya Hakk).
Şerh :
Bu mübarek ismin üzelliği üzerine şöyle anlatıldı :
— Bir kimse, bir şeyini yitirdiği zaman, bir parça kâğıt üzerine :
— Ya Hakk..
Yazar. Gece olunca, o kâğıdı elinin üzerine koyup göğe bakar. Bundan sonra, Allah'ın inayeti ile, yitirdiği şey gelir.
VEKİL ÎSMt
Devam edelim :
Ey kullarına yararlı şeyleri yapmaya devam eden, onların rızıklarına kefil olan zat (ya Vekiylü).
Şerh :
Bu mübarek isme metinde verilen mananın Arapçası şöyledir :
Bu mana, hadis-i kitaplarında, güzel isimler açıklanırken geçer.
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı:
— Bir kimse; sudan, ateşten, bunlardan başka bir şeyden korktuğu zaman, bu güzel ismi okursa.. Yüce Hakkın güvencesinde olur.
KAVİ ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey kendisine hiç acizlik gelmeyen güçlü, tam kudret sahibi (ya Kaviyyü).
Şerh :
Bu mübarek ismin özelliği üzerine şöyle anlatıldı :
— Bir kimsenin güç yetiremeyeceği kadar düşmanı olur da, onu def etmeye gücü yetmez ise., hemen bir mikdar un alıp hamur eder. Sonra bu hamuru, her parçası nohut kadar olmak üzere bin (1000) parçaya böler. Bundan sonra da, o parçaları kuşların önüne tek tek atar. Her attığı zaman, düşmanı def etmek niyeti ile :
— Ya Kaviyy.
Diye okumalıdır. Hak Taâlâ, düşman şerrini def etme hususunda kendisine yetişir.
METİN ÎSMÎ Devam edelim :
Ey pek kuvvetli (ya Metiynü).
Şerh :
Bu mübarek ismin özelliği üzerine şöyle anlatıldı :
— Her kim, bu mübarek ismi okumaya devam ederse., güç işler, kendisine kolay gelir.
Bu mübarek ismi, bir yemek üzerine yazsalar; sütü az olan kadın da o yemekten yese sütü çoğalır.
VELÎ ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey müminleri seven, yardımcı, âlemlerin işlerini yöneten (ya Veliyyü).
Şerh :
Bu mübarek ismin özelliği üzerine şöyle anlatıldı :
— Bir kimse, bu mübarek ismi devamlı okursa, Allah'ın bir velî kulu alacağı ümid edilir.
Bir kadın kötü huylu olsa, kocası onunla konuştuğu zaman bu ismi hatırında tutarsa., o kadın iyi huylu olur.
HAMÎD ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey kendisinden başka övülmeye lâyık olmayan daima övülen zat (ya
Hamiydü).
Şerh :
Bu mübarek ismin özelliği üzerine şöyle anlatıldı :
— Bir kimse, bu mübarek ismi devamlı okursa., halk arasında övülür ve makbul olur.
Bir kimse, dilini tutamaz, kötü söylemeyi bırakamazsa.. bu mübarek ismi, su içtiği kaba yazar ve ondan su içer. Allah'ın yardımı ile dili düzelir, artık kötü konuşmaz.
MUHSİ ÎSMİ
Ey eşyayı, hiç bir şey kendisinden kaybolmayacak şekilde kavrayan ve bilen (ya Muhsıy).
Devam edelim :
Şerh :
Bu mübarek ismin manasında :
— Âlim (bilen), kadir (güçlü), manalarına gelir.. Diyenler dahi vardır.
Bu mübarek ismin özellikleri şöyle anlatılmıştır :
— Bu mübarek ismi devamlı okuyan kimseye; istediği şeyi, istediği yerden, istediği şekilde getirmek babında bir nasip verilir.
Bundan başka bir kimse, kıyamet günü hesabından korkuyorsa.. bu mübarek ismi, cuma günü bin (100) kere okur; kıyamet günü hesap vermek de kendisine kolay olur.
MÜBDİ ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey eşyayı, yoktan var eden (ya Mübdiü).
Bu mübarek ismin özelliği üzerine şöyle anlatıldı :
—.Bir kimsenin kadını hamile kaldığı zaman; onun çocuğunu düşürmesinden veya geç doğurmasından korktuğu zaman, şehadet parmağını o kadının karnı üzerine sürmeli; sonra da, bu mübarek ismi doksan dokuz (99) kere okumalıdır. Bundan sonra, Yüce Sübhan Hak, o kadının çocuğunu düşürmesinden, karnında fazla kalmasından korur.
MUİD ÎSMI
Devam edelim :
Ey yaratılmışları hayattan ölüme döndüren (ya Muiydü).
Şerh :
Bu mübarek ismin açıklamasını yaparken, bazıları şöyle demiştir :
— Yaratılmışları dünyada iken hayattan ölüme, âhirette ise ölümden hayata döndüren..
Bu mübarek ismin özelliği üzerine şöyle anlatılmıştır :
— Bir kimsenin yolcusu yolculuktan dönmeyip geç kaldığı, ondan haber almak istediği zaman şöyle yapmalıdır : Ev halkı uykuya yattıktan sonra, evinin dört duvarı üzerine bu mübarek ismi yetmiş (70) kere okumalı ve şöyle duâ etmelidir :
— Ey Muiyd isminin sahibi Yüce Allah, falan kimseyi bana geri gönder; yahut haberi gelsin.
Umid edilir ki : Kısa zamanda, ya o yolcu gelir; yahut haberi gelir.
MUHYÎ ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey hayat veren (ya Muhyi).
Şerh : .
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
— Bir kimse, bu mübarek ismi vird edinip seher vakti bin (1000) bere okursa.. Yüce Hakkın, o kimsenin gönlünü zinde edeceği ümid edilir.
Anlatılandan başka, bir kimse, vücudunda bir hastalık olduğu zaman, her gün vücudu üzerine bu mübarek ismi yedi (7) kere okursa.. Allah'ın izni ile sağlığına kavuşur.
MÜMİT ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey öldüren (ya Mümiytü).
Şerh:
Bir kimse, düşmanının helak olması niyeti ile bu mübarek ismi devamlı okursa., ümid edilir ki : İstediği yerine gele..
HAYY İSMİ
Devam edelim :
Ey devamlı yaşayan canlı (ya Hayy).
Yüce Allah'm hayatı, yaşaması üzerine değişik yorumlar yapılmıştır.
Eş'arîlerin ve Mu'tezile'nin çoğunluğu şu görüştedir :
— Yüce Allah'ın hayatı; ilim, kudret ve benzeri hakikî sıfatlardan ibarettir.
Bazıları da şöyle demiştir :
— Yüce Allah'm hayatı; ilim, kudret ve yok olmamaktır.
Biz yaratılmışların hayat durumuna gelince., vücud yapımızı meydana getiren unsurların normal durumda olmasıdır.
Daha başka görüşler de vardır; yerinde bakılıp okunmalıdır.
Bu mübarek ismin özelliği üzerine şöyle anlatılmışlardır :
— Bir kimse, bu mübarek ismi devamlı okursa., ona uzun ömür sürmek nasib olur.
KAYYUM ISMÎ
Devam edelim :
Ey devamlı halkı koruyan ve onları yöneten (ya Kayyum).
Şerh :
Bu mübarek ismin özelliği üzerine şöyle anlatıldı:
— Bir kimse, seher vakitlerinde bu mübarek ismi çok çok okumaya devam ederse., o kimse için gönüllerde tasarruf hâsıl olur.
Mevlâna Camî, Nefehat'ül-Üns, adlı eserinde şöyle yazdı:
— Şeyh Ebu Bekir Ketanî, Resulüllah efendimizi rüyada çok çok görürdü. Çözümü güç bazı meselelerini de, Resulüllah efendimize sorar, çözerdi. Bir keresinde yine Resulüllah efendimizi —Allah ona salât ve selâm eylesin— rüyda gördü, kendisine şöyle buyurdu :
— Bir kimse, her gün kırk (40) kere şunu okursa, gönüllerde gaflet olduğu zaman onun gönlünde gaflet olmaz :
— Ey sürekli yaşayan, ey halkı devamlı koruyup yöneten, ey senden başka ilâh olmayan..
VACİD İSMÎ
Devam edelim :
Şerh :
Ey hiç muhtaç olmayacak kadar varlıklı (ya Vacidü).
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı:
— Bir kimse, bu mübarek ismi sürekli okursa, onda kalb zenginliği basıl olur.
MACİD İSMİ
Devam edelim :
Ey şanı büyük, üstün, çok keremli (ya Macidü).
Şerh :
Bir yönü ile bu mübarek isim, Meci d, manasını taşır ki : Manası daha önce anlatıldı.
Bu mübarek ismin özelliği üzerine şöyle anlatıldı :
— Bir kimse, bu mübarek ismi çok okursa, onun gönlünde nurlar hâsıl olur.
VAHÎD ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey ulûhiyet şanında tek (ya Vahidü).
Şerh ;
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
— Her kim bu mübarek ismi, çok çok okursa., güzel sıfatları almakta, diğerlerinden ayrı bir durum alır.
Yine bir kimse, bu mübarek ismi tenha yerlerde çok çok okursa., gönlünden korku ve vehim zail olup gider.
Ehad İsmi
Devam edelim :
Ey zatında tek olan (ya Ehadü).
Şerh : .
Vahid ile Ehad manaları arasında fark vardır; şöyleki :
Vah i d : Yüce Allah'ın, sıfatlarında hiç bir ortağı, dengi yoktur
A h a d : Yüce Allah'ın zatında ortağı ve benzeri yoktur.
Bu mübarek ismin özelliği anlatıldı :
— Bir kimse, tenha bir yerde oturup bu mübarek ismi bin (1000) kere okursa., kendisine gaybe dair belirtiler, batınî haller açılır.
SAMED İSMİ
Devam edelim :
Ey her şey için zatına ihtiyaç duyulan, sürekli kalıcı, istediğini yapan ve dilediği hükmü veren zat (ya Samedü).
Şerh :
Bu mübarek ismi üzerinde değişik manalar anlatılmıştır; denilmiştir ki:
— Samed isminin sahibi öyle bir efendidir ki; bütün muhtaç clunan şeylerde zatına koşulur.
— Samed öyle bir zattır ki : İstediğini yapar ve dilediği hükmü verir.
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı:
— Bir kimse, bu mübarek ismi çok okursa, Yüce Haklan, o kimsenin muhtaç olduğu şeylerde kendisine yetişeceği ümidi vardır. Halk dahi, ihtiyacını o kimseden giderme yolunu tutar.
Yine bir kimse, seher vakti, secde edip bu mübarek ismi yüz on beş (115) kere okursa, düşmanlarına üstün gelir.
KADİR İSMİ
Devam edelim :
Miftah'ül - Kulûb - Gönüller Açan Kitap, F. : S
Ey hemen her şeye kesin olarak gücü yeten (ya Kadirü).
Şerh :
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı :
— Bir kimse, bu mübarek ismi sürekli okursa.. Yüce Sübhan Hakkın kudreti ile o kimsenin maksadı neyse hâsıl olur.
Yine bir kimsenin çok düşmanı olduğu zaman, her abdest azası üzerine bir kere okuya; böyle ederse, düşmanlarını alt eder.
MUKTEDİR ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey güçlü, her şeye gücü yeten (ya Muktedirü).
Şerh :
Bu mübarek isim, bir yönü ile bir üstteki ismin manasını taşır. Ancak, bunda aynı mana biraz daha ileridir. Bilinen bir kuraldır : Harf arttıkça, manalar da artar.
Bu mübarek ismin özelliği de, bir üstteki Kadir, isminin özelliği gibidir; ancak bu daha ileridir.
Bazıları da şöyle demişlerdir :
— Bir kimse, bu mübarek ismi çok okursa, gaflet uykusundan uyanır.
MUKADDÎM ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey hikmeti gereği, dilediğini Öne geçiren (ya Mukaddimü).
Şerh :
Bu mübarek isim açıklanırken, Mesabih şerhlerinde şöyle geçer :
— Mu k addim ..
ismi, Yüce Allah'ın bazı şeyleri, bazı şeylerden üstün ve önde tutması, manasını taşır. Şu açıklamalar, bu ismin manasından alınmıştır :
Bizzat öne geçirmek : Basit maddeleri, terkib edilenlerden önde tutmak.
Varlık olarak öne geçirmek ; Sebepleri, sebep olanlardan önde tutmak.
Şerefte öne geçirmek : Peygamberleri, salih kulları, diğerlerinden önde tutmak..
Yerde öne geçirmek : Yücelik taşıyan cisimleri, aşağılık cisimlerden önde tutmak..
Zamanda öne geçirmek : Günlerin, ayların, yılların, asırların bazısını bazısından önde tutmak..
Bu mübarek ismin özellikleri şöyle anlatıldı:
— Her kim, bu mübarek ismi, savaş alanında, korkulu bir yerde çok okursa, kendisine bir zarar gelmez.
MUAHHÎR ISMÎ
Devam edelim :
Ey hikmeti icabı dilediğini geri bırakan (ya Müahhirü).
Şerh :
Bu mübarek ismin özellikleri üzerine şöyle anlatıldı:
— Bir kimse, bu mübarek ismi çok okursa, düşmanını pes ettirmek yönünde muradı hâsıl olur.
Yine bir kimse, bu mübarek ismi bir günde yüz (100) kere okursa, Yüce Sübhan Hak, kendi sevgisinden başka bir şeyi onun gönlünde bırakmaz.
EVVEL ÎSMİ
Devam edelim :
Ey zatından ayrı düşen hemen her şeyden önce (ya Evvela).
Şerh :
Bu mübarek ismin özelliği şöyle anlatıldı:
a) Bir kimsenin çocuğu olmasa da, olmasını dilese..
b) Bir kimsenin kendisinden ayrı bir garibi olsa da, gelmesini dilese..
c) Yerine gelmesini dilediği bir ihtiyacı olsa.. Bu mübarek ismi kırk (40) cuma günü, bin (1000) kere okusa muradı hasıl olur.
AHİR İSMİ
Devam edelim :
Ey her şey fena bulup yok olduktan sonra zatı kalan (ya Ahirü).
Şerh :
Bu mübarek ismin manasmda, Mesabih şerhinde şöyle bir açıklama yapılmıştır :
Evvel: Kendisinden önce ve kendisi ile beraber bir şey olmayan..
Âhir: Halkın yok olup gitmesinden sonra sadece zatı kalan..
Yüce Sübhan Hak, öncelik halinde nekadar, bir oluş başlamasından yana yüce ve üstün ise, sona kalışında dahi bir bitiş durumuna girmekten yana yüce ve üstündür.
Denilmiştir ki :
— Varlığın başlangıcı ondan olup gidişin sonu da onda biter. Başlangıç, ondan olduğu gibi, dönüş ona olacaktır.
Bu mübarek ismin özellikleri üzerine şöyle anlatıldı :
— Bir kimse, düşmanı geri püskürtmek niyeti ile bu mübarek ismi okursa., bu yoldaki isteği yerine gelir.
Bir kimse, bu mübarek ismi çok okursa, sonu iyi gelir.
ZAHİR İSMİ
Devam edelim :
Ey varlığı açık olan (ya Zâhirü).
Şerh :
Bu mübarek ismin iki manası vardır; şöyleki :
a) Açık olur; ayan beyan görülür..
b) Zatından başkasına üstün gelir..
Yüce Hakkın varlığı o kadar açıktır ki: Onun açıklığına; semalar, yer, âlemin her zerresi açık bir delildir.
Her şeyden üstünlüğü o kadar açıktır ki : Delil getirmek, bu üstünlüğü gidermeye sebepten başka bir şey olmaz.
Bu mübarek ismin özelliği üzerine şöyle anlatıldı :
— Bir kimse, bu mübarek ismi çok okursa, düşmana üstün gelir.
Yine bir kimse, bu mübarek ismi, cuma namazından sonra on beş (15) kere okursa, içi nurlanır.
BATIN ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey zatının hakikati akıllardan ve duyulardan yana kapalı olan (ya Batınü).
Şerh :
Denilmiştir ki:
— Yüce Hakkın zatının esası, gizli kimliği hiç kimsenin kavrayacağı, anlayacağı, müşahede edip bileceği cinsten değildir. Nitekim Ta-Ha suresinin 110. âyetinde şöyle buyuruldu :
— «Bilgi yönünden onu kavrayamazlar.»
Yüksek şanını kavrayıp; duygularla elde edilmekten, Ölçülere vurulmaktan uzaktır, izzet, marifet alanı fehimlerde dolaşmaktan, vehimlere sunulmaktan arınmıştır.
Marifetten bir sonuç olarak, akıllara hayrette kalmaktan ve önünde erimekten başka bir delil yoktur.
Nurların ışıkları şuaları karşısında; gözü olan bakıcılara kör olmaktan ve faş olmaktan başka bir yol da yoktur.
Anlatılan manalardan başka, Yüce Hakka :
— Batın.
İsminin verilmesi, batınî işlere tam manası ile zatının muttali olması dolayısı ile ola..
Bu mübarek ismin özellikleri şöyle anlatıldı :
— Her kim, bu mübarek ismi günde üç kere okursa, eşyanın hakikatlarını bilir; Yüce Hakkın sırlarının lâyıkı olur.
VALİ ISMl
Devam edelim :
Ey hakim, sultan, mülkünde yönetici (ya Valiy).
Şerh :
Bu mübarek ismin özellikleri şöyle anlatıldı :
— Bir kimse, bu mübarek ismi devamlı okursa., eşyanın tasarrufu kendisine nasib olur.
Bir kimsenin bir imareti bulunsa ve dilese ki : Oraya, kardan ve yağmurdan yana bir zarar gelmeye; bu mübarek ismi bir su testisi üzerine yazmalı, sonra da testiyi su ile doldurmalıdır. Bundan sonra o doldurduğu suyu, o imaretin dört duvarı üzerine saçmalıdır. Bundan sonra, o imaret; kardan ve yağmurdan zarar görmez; güvenlik için de olur.
MÜTEALÎ ÎSMÎ
Devam edelim :
Her şeye karşı tam güce sahip, mahlukat sıfatlarından yana yüksek ve temiz (ya Mütealiy).
Şerh :
Bu mübarek ismin özellikleri şöyle anlatıldı:
— Bir kimse, bu mübarek ismi okumaya devam ederse., akranından ve emsalinden üstün olur.
Bir kadın kötü fiilli ise, aybaşı süresinde bu mübarek ismi, kendisine vird edinir ise., o kötü fiil ondan uzak olup gider.
BERR ÎSMÎ
Devam edelim :
Ey kullarına ihsan eyleyen (ya Berrü).
Şerh :
Yüce Hakkın ihsanı hemen herkese şamildir. Şöyleki:
a) İyilere bol bol, kat kat sevap ihsan eyler.
b) Kötülerin de kötülüğüne bakmaz, affeder, tevbelerini kabul buyurur.
Mesabih şerhinde denilmiştir ki:
— B a r.r, dahi B e r r, ismi manasını taşır. Ancak, Yüce Hak şanında :
— Berr..