Temel Bilgisayar Donanımı
- Ayrıntılar
- Kategori: Bilgisayar
- Gösterim: 5915
Bilgisayarın donanımı temelde ikiye ayrılır:
a Dahili donanım birimleri
b Harici donanım birimleri
Dahili Donanım Birimleri:
Anakart, İşlemci, Ekran kartı, Bellek, Harddiskler, Disket Sürücüler, Ses kartları, CD-ROM sürücüleri, DVD-ROM sürücüleri, Faks Modem, Ethernet Kartı, Televevizyon Kartı, vb.
Harici Donanım Birimleri:
Monitör, Klavye, Mouse, Yazıcı, Scanner, Hoparlör Joystick Usb Cihazlar vb
Temelde bilgisayarı oluşturan bu donanım parçaları her zaman için elektronik ve mekanik sorunlar oluşabilmektedir. Beş yıl öncesine kadar bilgisayarı oluşturan dahili donanımların adedi daha fazla iken son yıllarda neredeyse üretilen bütün anakartların üstünde Ses, Ekran, Eternet vb kartlar hazır takılı halde gelmektedir. Buna kısaca Onboard denir yani kullanıcı bir anakart aldığında üzeinde Ses Kartı, Eternet Kartı, Ekran Kartının işlevini gören chipler ve girişler üzerinde takılı halde gelmektedir. Yüksek performanslı Ekran Kartı, Ses Kartı kullanmak isteyen kullanıcılar daha güçlü ve kaliteli harici kartlar kullanmaktadırlar.
Dahili Donanım Birimleri
Mainboard (Anakart)
Bilgisayarın elektronik parçalarının tümünün takıldığı , bağlandığı elektronik devredir. Anakart bilgisayarın en önemli parçalarından biridir. Zira devre elemanlarını üzerinde bulunduran (slot, soket, entegre, chip,genişleme yuvaları vs.) elektronik plakadır ayrıca diğer dahili donanımlarda bu kartın üstüne takılmaktadır.
Üzerinde işlemcinin, çeşitli kartların takılacağı yuvalar; kasanın arkasına açılan kısmında mouse, klavye,monitör vs. bağlama noktaları (portlar) bulunur.Son dönemde işlemcilerin kalitesinden sonra anakartların önemi arttı. Özellikle üzerinde bulundurdukları chipset'ler büyük önem taşıyor. Önemi, anakartların çoğu zaman markası yada modeli yerine üzerlerindeki chipset'in adı ile anılmalarından da anlaşılıyor İntel VIA vb gibi.. Birçok anakart aynı chipseti kullanmasına rağmen her birinin kendine has özellikleri vardır. Anakart üzerindeki ön bellek miktarı,ön belleğin kullanım şekli,entegre edilmiş giriş-çıkış kartının hızı, desteklediği ram çeşidi ve önbellekleyerek kullanılabildiği RAM miktarı, desteklediği veri transfer yolları, uyum sağladığı işlemci miktarı ve daha birçok teknik özellik kullanılan işlemci kadar önemli. Yetersiz bir önbellek sistemin performansını çok aşağılara çekmekte ve böylece yeterli performans almak mümkün olmamaktadır.
AGP(Advantage Graphics Port): Gelişmiş Grafik Portu. Sadece ekran kartları için tasarlanmış özel bir veri yolu mimarisidir. Grafik uygulamalarının gitgide artması, işlemci ile ekran kartları arasındaki iletişimin giderek daha hızlı olması gerekliliğini doğurmuştur. Bunun sonucunda grafik kartları ISA’dan daha gelişmiş bir veriyolu olan, fakat günümüzde kullanılmayan VESA standardına geçmişlerdir. VESA’nın da yetersiz kalması sebebiyle PCI veriyolu kullanılmaya başlanmıştır. PCI’ın da gelişmeler karşısında yetersiz kalması 1997 yılında AGP veriyolunun tasarlanmasına yol açmıştır.
PCI(Peripheral Component Interconnet): Çevresel Bileşen Bağlantısı. 1993 yılında Intel tarafından geliştirilen PCI da, ISA gibi standart bir kart yuvasıdır. ISA slotların hemen yanında ve beyaz renklidirler. PCI slotlar teoride 64 bit’lik bir değerde veri transferine olanak sağlarlar. PCI yuvaları da ISA gibi plug&play (tak ve çalıştır özelliği) desteğine sahiptir. Günümüzde ses kartları, modemler, tv kartları vs. bilgisayar veriyolunu ve slotlarını kullanırlar.
ISA(Industry Standart Architecture): Standart endüstri mimarisi. Genelde anakartların güç kaynağına en uzak noktalarında bulunan siyah, uzun kart yuvalarıdır. Çok uzun süreden beri kullanılan eski bir mimari olan ISA, yeni nesil birçok anakartta bulunmamaktadır. ISA standartına sahip kartların bulunması da hızlı ve sonsuz PCI modellerin tercih edilmesi sebebiyle gün geçtikçe zorlaşmaktadır.
Portlar: Kasanın arkasında bulunan fare, klavye, yazıcı, tarayıcı gibi bileşenlerin bağlandığı girişlerdir. Bunları seri ve paralel portlar, PS/2 klavye ve fare portları ile USB portu olarak sıralayabiliriz. Seri port, diğer bir deyişle “com portu” harici modemlerin bağlanmasında kullanıldığı gibi fare girişinin yapılmasında da görev alabilir. Paralel port yazıcı ya da tarayıcı gibi bileşenlerin bağlanmasında görev alırken, PS/2 klavye ve fare portları da isminden anlaşılacağı üzere klavye ve fare bağlantıları için kullanılır. Bir paralel bağlantının veri aktarma hızı seri bağlantı noktasının hızından on kat daha fazladır. Bu farkın sebebi seri iletimde birçok kontrol biti kullanılması ve bunun veri iletimini yavaşlatmasıdır. Ancak seri iletimin amacı daha az iletken gerektirmesidir. Bu sayede daha ince, ucuz ve dayanıklı kablolar kullanılabilir. Yani uzak bağlantılar seri iletimde paralel iletimden daha kolay gerçekleşir. Son yıllarda gerçekleştirilen USB(Universal Serial Bus/Evrensel Seri Veri Yolu) ise hemen hemen tüm harici bileşenlerin bağlanmasında kullanılabilir. Yeni yeni yaygınlaşmaya başlayan USB portunun seri ve paralel portlardan üstünlüğü daha hızlı olmaları ve cihazların üzerinde bulunan USB yuvaları sayesinde birden çok cihazın aynı anda kullanımına izin vermesidir. (USB yazıcının arkasındaki girişe USB portunu kullanan bir tarayıcıyı bağlamak gibi.) Bunların dışında anakart üzerine entegre olan ekran kartı, ses kartı gibi bileşenlerin bağlantıları da birer porttur. Ayrıca CD-ROM sürücüler ve sabit diskler IDE portunu kullanarak anakart üzerine bağlanırlar.
Yonga Seti(Chipset): Tüm emir ve veri transferleri bütününün oluşturduğu trafiği denetleyen çiplerdir. Anakartın iyi ya da kötü seçilmiş olması halinde performansı çok ciddi şekilde etkileyecek birkaç parçadan biridir. Zaten anakart isimleri bu sebeple barındırdıkları yonga setinin adı ile anılır.
.jpg)
Aritmetiksel ve mantıksal işlemlerin hepsi burada gerçekleşir. Bütün birimler ve işlemler buradan yönetilir. Kısaca bilgisayarın beyni demek mümkündür. Bütün üniteler bu birimden çıkacak sonuca göre hareket ederler. Bir CPU şu kısımlardan meydana gelmiştir: İç veri taşıtı: İşlevi, dış veri taşıtlarına benzer. CPU içerisindeki birimler arası veri taşımasını yapar. Ayrıca dış veri taşıtına da bağlıdır. Bellek ve kaydediciler: Dataların işlenmeden önce veya işlendikten sonra kaydedildikleri kısımlardır. Komut kod çözücüsü: Bu devre program komutlarını bir dizi elektrik sinyallerine dönüştürür, Kontrol birimi: Bu birim, komut kod çözücüsünden gelen sinyalleri değerlendirerek CPU’nun hem iç hem dış çevre birimlerini (Bellek, Input/ Output birimleri gibi) yönlendirmede kullanacağı sinyalleri üretir. Çevre birimlerini, onlarla ilgili denetleyicileri kullanarak iletişim kurar. Denetleyiciler ise ilgili birimlerim çalıştırılmasını sağlar, ALU(Aritmetik Mantık Birimi): Aritmetik işlemlerin yapıldığı önemli bir birimdir. Mantık işleminden sonra datalar bir kaydediciye kaydedilir. Piyasada İntel Pentium ve Amd olmak üzere iki marka CPU bulunmaktadır.
.jpg)
Diğer bir adıyla grafik kartları olarak bilinen bu kartlar bilgisayar monitöründeki her türlü yazının ve grafiğin oluşturulmasında işlemci ile monitör arasında görev yapan adaptörlerdir. Çeşitleri şunlardır:
A)Monochrome ekran kartları: 720*350 piksel çözünürlükte çalışan bu kartların kapasiteleri ACII karakterleri, sayı ve harfleri göstermekten ibarettir. Bilgisayarın ilk yıllarında kullanılan bu kartların çalışma frekansları düşüktü. Sarı- siyah veya yeşil-beyaz görünümde bir text alana sahiptir.
B)Color graphics adaptör(CGA): CGA ekran kartları ilk renkli ekran kartlarıdır. Gerçekten çok düşük bir renk sayısına ve yok denecek kadar az renk derinliğine sahip olan bu kartlar IBM firması tarafından üretilmiştir.
C)Enhanced graphics adaptör(EGA): Bu ekran kartları 16 rengi desteklemektedirler. Fakat CGA kartlarına göre çok gelişmiş bir yapıdadırlar. 640*350 piksellik görüntü ve 256 Kb belleğe sahiptirler.
D)Video graphics adaptör(VGA): Günümüzde kullanılan bu kartlar diğer kartlara göre daha üstün özellikler taşımaktadır.32 bit’lik veriyolunu desteklemektedirler.
Çözünürlük: Monitör ekranında görüntünün, değişik renkteki noktaların farklı renklerde ve parlaklıklarda ışık vermesine denir. Ekran üzerindeki bu en küçük noktalara “piksel” diyoruz. Çözünürlük ekran üzerindeki piksel sayısının yatay ve dikeydeki her bir satırda ve sütunda bulunan piksel sayılarının çarpım şeklinde ifade edilmesidir.800*600 ifadesini ele alalım. 800 sayısı yataydaki her bir satırda bulunan piksel sayısıdır. 600 ise dikeyde bulunan her sütundaki piksel sayısıdır. Yani kısaca ekranda 800*600=480000 piksel bulunmaktadır.
Renk derinliği : Monitörümüz temelde her bir gözeneğinde(piksel değil) üç farklı renk verebilir. Bunlar mavi, kırmızı ve yeşildir. Renk derinliği(GMRS her piksel için ayrılan bellek miktarına bağlı olarak, bu gözenekler ile yapılabilecek renk kombinasyonlarının maksimum değeridir.) Artık yeni üretilen anakartların hemen hemen hepsinde bir ekran kartı bulunmakta ayrıca oyunlar için çok kaliteli ekran kartları üretilmektedir.
.jpg)
Bellekler
Hafıza birimledir: Bilgiler kalıcı olarak saklanmadan önce burada tutulur. Ne kadar güçlü olursa bilgisayarın çalışma hızı da o kadar artar. emelde üç çeşit bellek türü vardır.
RAM bellek: Hem okunabilir hem yazılabilir bellek anlamındadır. Elektrik kesintisinde bilgiler silinir. Kolayca sökülür, değiştirilir, taşınabilir ve takılabilir. EDO, SDRAM ve RDDRAM, DDDR, DDR2 olarak kullanılırlar. Bir bilgisayarda işlenecek bütün veriler önce RAM belleğe yüklenir. İşlendikten sonra sonuçlar yine RAM belleğe dönerek ulaşacağı yerlere bu bellekten ulaşırlar. RAM bellek verimli kullanıldığı sürece bir bilgisayar da o kadar verimli kullanılır. Belleğin verimli kullanılması, belleğin çok iyi tanınmasıyla olur.
ROM bellek: Sadece okunabilir bellek anlamındadır. Elektrik kesintisinden etkilenmez. Bios bilgileri burada tutulur. Üretici firma tarafından board üzerinden monte edilmiştir. Bilgisayarı çalıştıracak olan DOS sisteminin disk/disket aracılığı ile RAM belleğe yüklenmesi de ROM belleğin görevidir.
CACHE bellek: Tampon bellek anlamındadır. RAM belleğe destek amacı ile üretilmiş bir bellek birimidir. Board üzerinde 128 Kb , 256 Kb veya 512 Kb kapasitede bir entegre biçimidir.
Bellek Diyince Kullanıcının aklına gelen Ram Belleklerdir. Bellekler bilgisayar performansını direk olarak etkileyen parçalardır. Günümüz işletim sistemleri ve kullanıcı uygulamaları düşünüldüğünde yüksek kapasitelerde bellekler tercih edilmelidir.
1 Burst EDO DRAM, bir geçiş aşaması ve 2-bit burst sayacı bulunan bir EDO DRAM'dir. BEDO ve EDO arasındaki farklılık döngülerdir, yani OKUMA ve YAZMA dört türlü burstlerde meydana gelir. BEDO, FP DRAM'a göre yüzde yüz, EDO DRAM'a göre de %33-50 oranında performans artışı sağlar. Geçmişteki bir çok DRAM tabanlı hafıza sistemleri, daha yüksek bant genişliğinin avantajlarından faydalanmak için burst yönlendirmeli erişimler kullanırlardı. EDO ramlar artık kullanılmamaktadırlar.
2 SDRAM (Senkronize Dinamik Raslantısal Erişim Belleği), bütün işlemlerin pozitif bir clock ile ilişkilendirilen komple bir senkronize özelliktir ve bu sayede yüksek performans ve basit kulanıcı arabiriminin beraber bulunması mümkündür. SDRAM , masaüstü bilgisayarlar, iş istasyonları, grafik adaptörler, hızlandırıcılar ve oldukça büyük hafıza ve bant genişliği gereken ve basit bir arabirime ihtiyaç duyulan diğer uygulamalar için günümüzde bile halen oldukça idealdir.SDRAM lar artık yeni bilgisayarlarda kullanılmamaktadırlar.
3 Duble Veri Hızı Senkronize DRAM (DDR SDRAM), her clock turunun her ucunda veri transferinin destekleyen bir tür SDRAM'dir, hafıza çipinin veri işlemesini iki katına çıkartır. DDR-SDRAM, SDRAM II olarak da adlandırılmaktadır. DDR SDRAM, EDO RAM ve klasik SDRAM'de dahil olmak üzere mevcut çözümlerden üç kat daha hızlıdır. Klasik SDRAM gibi DDR SDRAM de her clock ucundaki verileri hareket ettirir, bant genişliği en yüksek değerini iki katına çıkartır. 100MHz hızındaki bir DDR SDRAMin burst hızı 200MHz'dir. 100MHz SDRAM, 50MHz düzenli DRAM üzerinde öncelik kazanacaktır."Double Clock" terimini farkedebilirsiniz. Clock sinyallerinin yükselen ve azalan uçları ile pseudo-senkronizasyon metodu iki kat daha hızlı veri transferi sağlar. Bu durum DDR SDRAM olarak adlandırılan çok hızlı bir senkronize DRAM kulanılarak sağlanır. 64-Mbit DDR SDRAM kapasitesinden başlar.
4 DDR2, yeni nesil DDR bellek teknolojisidir. DDR2 bellek daha yüksek hız, daha büyük bant genişliği, düşük güç harcaması ve gelişmiş termal performans sunmaktadır. DDR bellek yongaları;diğer bellek yongaları gibi, herkesin aşina olduğu siyah reçine görünümlü Small Outline Package (TSOP) yapısında üretiliyordu. DDR2 bellekler artık TSOP yongaları ile üretilmeyecekler, özel bir yapıya sahip ,aşağıda resmi görülen, FBGA (Fine-pitch Ball Grid Array) yongaları ile üretilecekler:
DDR2 yongaları sadece dış görünüş olarak değil iç yapı olarak da DDR yongalarında farklılar.
Bunlardan ilk göze çarpanlar: 1,8 volt çalışma gerilimi ki bu mevcut belleklerin kullandığının yaklaşık yarısı, ayrıca DDR ile kıyaslandığında daha düşük ısı oluşumuna da sebep oluyor. Bellek yongası içerisindeki sinyal sonlandırma işlemi ("On-Die Termination") ile sinyal kalitesi ve bütünlüğü geliştirilmiş oluyor. (bu yöntem yüksek hızlarda oluşan yansıma yapan sinyal iletimini önlüyor.)
.jpg)
Hardisk
Veri ortamı metal olması nedeni ile “hard(sert)” veya taşınamaması nedeni ile “fixed(sabit) disk” olarak adlandırılır. Bilgilerin kalıcı olarak tutulduğu yerdir. Görevi, sayısal sinyallere çevrilmiş bulunan verileri manyetik ortamda saklamaktır. Bu işlemi yapan eleman ise okuma-yazma kafası adı verilen elemandır.Data kablosu vasıtası ile bilgi alışverişi sağlanır. Hardiskin fiziksel yapısında bir mekanik veya elektronik sorun oluşursa içerisinde bulunan verilere bir daha ulaşmak mümkün olmayabilir. Bu nedenle bir hardisk içerisinde veri varsa bilgisayarın en hayati parçası diyebiliriz.
Sistem bellekleri (RAM) sakladıkları bilgileri PC’nizi kapattığınızda saklayamaz. Sistem belleklerinin bu özelliğinden dolayı güç kullanmadığı halde veri saklayabilecek donanımlara ihtiyacı vardır. İşte bu ihtiyacı sistemde sabit disk sürücüler karşılar. Sabit diskler bilgisayarınızı açtığınızda işletim sistemini ve diğer yazılımları sistem belleğine yükler ve kalıcı olarak saklamaya karar verdiğiniz bilgileri PC’niz kapalı bile olsa korumaya devam eder. Sabit diskler saklanması gereken verileri disk üzerinde manyetik değişim gerçekleştirerek yazarlar. Sabit diskleri incelerken mekanik kısım ve hareketli parça içermeyen elektronik kısım olarak ele almak yerinde olur. Hareketli parçalar sabit disk sürücülerinin çalışmasını engelleyen toz ve diğer etkenlerden korumak amacıyla havası izole edilmiş bir bölme içinde yer alır. Sabit disk sürücülerindeki hareketli parçalar mil, manyetik diskler, okuyucu/yazıcı kafalar, kafaların yerleştirildiği kollar ve kollara hareket veren sistemdir. Verilerin yazıldığı kısım ise disklerdir. Disklerin üzerine yazılan verinin yoğunluğu sabit disklerin veri saklama kapasitesini performansını olumlu yönde etkiler. Disklerin en önemli bölümleri diski oluşturan sert alt tabaka ve üstteki manyetik tabakadır. Bu önemli tabaka için üretici firmalar sabit disk tasarımlarında çeşitli materyaller kullanırlar.
Sabit disk sürücülerinin en hassas mekanizmalarından birini kafaların diski çizmeden çok yakın biçimde okuma ve yazma yapabilmesi teşkil eder. Diskler mil üzerinde yüksek hızda dönmeye başladığında kaydırıcıların altından geçen hava akımı okutucu/yazıcı kafaların disklere sürtmeden havada asılı kalmasını sağlarlar. Disklerin üzerindeki manyetik yüzeye neredeyse değecek biçimde durur. Kafaları disk üzerinde okunacak yada yazılacak bölgeye götüren ve çok hızlı çalışan kısım ise ‘Actuator’ adındaki kısımdır. Kafalar kaydırıcılara ve kaydırıcılar da kollara bağlı olmak üzere birlikte Actuator’a bağlıdırlar. Actuator kafaları diskler üzerinde içeri ve dışarı yönde hareket ettirir. Hızla dönen diskler üzerinde okuyucu/yazıcı kafalar, mantık yani kontrol ünitesinden gelen sinyallere göre hareket ederler.
.jpg)
Disket Sürücü
Yardımcı Taşıma Birimleridir. Ssistemden bağımsız olarak saklanabilirler. Bu yüzden bilgisayardan bilgisayara bilgi taşıma ve bilgi alışverişi yapma olanağı sağlarlar. Son yıllarda USB taşınabilir cihazların yayğınlaşması ile birlikte pek kullanılmamaktadırlar. Disket sürücüler birbirleriyle uyum içerisinde çalışan mekanik ve elektrik-elektronik parçalardan meydana gelmişlerdir. Okuma-yazma kafası çift taraflı olup, ileri-geri hareketlerle üzerindeki verilere erişir. Kayıt ortamları plastik bir koruyucu ile kaplanmıştır. Flopylerde kullanılan disketler dış ortamlardan çabuk etkilendikleri ve sağlam bir yapıda olmadıkları için çabuk bozulabilmetedirler.
İki çeşit disket ve disket ve disket sürücü vardır.
a)5.25 inch’lik disketler: İlk çıkan disketlerdir. Kapasite olarak küçük, hacim olarak büyüktürler. 320 Kb ve 720 Kb kapasitededirler. Çok eski bir teknoloji olup günümüzde kullanılmamaktadır.
b)3.5 inch’lik disketler: Bunlar 720 Kb ve 1.44 Mb kapasiteye sahiptirler. Double Density ve High Density olmak üzere iki tiptedirler. USB cihazların artması internetin yaygınlaşması ile birlikte Pclerin üstünde bulunsa bile pek kullanılmamaktadırlar
Ses Kartı
Multimedia uygulamalarının en önemli parçasıdır. Herhangi bir olaydaki sesi bizlere yansıtır. Uzantıları MP3,MID ve WAV şeklinde ses dosyalarının çalınmasını sağlarlar. Ses kartının çalışma prensibi, sesleri yapay olarak elde etme işlemidir. Sesin tanımı frekans ile sinyalin genliğidir. Frekans sesin ton yüksekliğini ölçmede kullanılır ve birimi Hz’dir. Genelde profesyonel kullanım yapılmayacaksa son dönemde Ankartlarla birlikte onboar olarak gelen ses kartları iş görmektedir. Profesyonel işler içinse yüksek kalitede ses kartları tercih edilmelidir.
CD ROM un Türkçe karşılığı sadece okunabilir compac disk bellek anlamındadır. CD-ROM’lar plastik özlü yüksek kapasitedeki CD’leri okumak için tasarlanmış donanımlardır. Bir CD-ROM sürücüsü değişik formatlarda yazılmış CD’leri okuyabilir. Örneğin müzik setlerinde dinlediğimiz CD’ler, veri CD’leri gibi. Bir CD içersinde 650 Mb veri, 74 dakikalık film, 18 saatlik ses veya müzik kaydedilebilir. CD-ROM’lar hız olarak 40x ile 60x arasındadırlar. Bir CD-ROM sürücüsünün ön panelinde kulaklık girişi, ses ayarı, okuma durum ışığı ve CD’nin çıkarılıp takıldığı tuşlar vardır. Arka panelinde ise ses bağlantı soketi, jumper ayarı, IDE ara birim bağlantı slotu ve elektrik slotu bulunur.
DVD-ROM:
Yüksek veri depolama kapasitesine sahip ve CD-ROM boyutlarında yeni bir media birimidir. DVD’ler üretim formatlarına göre 4.7 Gb ile 117 Gb arasında kapasiteye sahiplerdir. Tek CD’ye sığmayan birçok program,döküman, oyun, filmler artık DVD-ROM’larda tek bir birim olarak üretileceklerdir. Okuma hızları “x” olarak belirtilir. Hızları; 1x/8x, 2x/20x ve 6x/32x şeklindedir.
6x=CD-RW video CD’lerini
32x=CD-ROM disklerinin okuma hızını ifade eder.
CD-WRITER:
CD'lere bilgi kaydetmemizi sağlayan cihazlardır. CD yazıcılar iki türde CD' ye kayıt yaparlar:
1-CD-R(yazılabilir)
2-CD-RW(tekrar tekrar yazılabilir)
CD-RW sürücü yalnızca CD üzerine yazmaya değil, CD okumaya da yarar. Böylece bu tür bir sürücü aynı zamanda bir CD-ROM sürücü olarak da kullanılabilir. CD-RW' in asıl avantajı ucuzluğu ve uzun ömürlülüğüdür.
CD yazıcıların hızı CD-ROM sürücülerde olduğu gibi x değerleri ile(yani 150kB/S kaç kat hızlı olduğuyla) gösterilir. Çoğunlukla okuma-yazma hızları farklıdır.
Okuma hızı CD-R yazma hızı CD-RW yazma hızı
4x 4x 2x
6x 4x 2x
6x 4x 24x
Örneğin 650 MB bilginin 2x hızında yazılması yaklaşık 30dk, 4x hızında ise 15dk'dır.
Modemler
İnternal Eski Modemler: Modemler bilgisayarlar arası iletişimi sağlayan donanım elemanlarıdır. Modem digital sinyalleri analog sinyallere, analog sinyalleri de digital sinyallere çeviren aygıtlardır. Modemler telefon hattı üzerinde 300-3000 Hz arasında analog ses dalgaları iletir. Modem bağlantısı seri portlar vasıtası ile sağlanır. Modemlerdeki faks özelliği sayesinde dökümanları, resim ve grafikleri fakslayabilir; bize fakslanan bu tür bilgileri bilgisayarımıza alabilir ve yazıcıdan çıktı alabiliriz. Dahili ve harici olmak üzere iki tipi vardır en son hızı 56 K ya kadardır. ADSL'in yaygınlaşması ile birlikte bu tip Fax Modemler artık neredeyse kullanılmamaktadır.
ADSL Modem: ADSL ( Asimetrik Sayısal Abone Hattı ) Asymmetric Digital Subscriber Line sözcüklerinin baş harflerinden oluşan ADSL, mevcut telefonlar için kullanılan bakır teller üzerinden yüksek hızlı veri, ses ve görüntü iletişimini aynı anda sağlayabilen bir modem teknolojisidir. Yukarıdaki açılımı ile ADSL, standart telefon görüşmeleri ile aynı anda, yüksek hızda veri geçirilebilen telefon hattını ifade eder. Asimetrik kelimesi ise veri alım (download) ve veri gönderim (upload) hızlarının birbirinden farklı olduğunu göstermektedir.Telefon hatlarının bu şekilde kullanılmasını sağlayan teknoloji de ADSL teknolojisi olarak anılmaktadır. Bütün bunların ötesinde, ADSL ismi en çok, mevcut telefon hattı üzerinden, telefonu meşgul etmeden, sürekli ve dial-up bağlantıdan çok hızlı olarak sunulan internet erişimi için kullanılmaktadır. ADSL modemler kısaca iki çeşitdir 1 USB üserinden bilgisayara bağlanan Router firewall vb özellikleri olmayan bilgisayar her açıldığında bağlantıyı yeniden kurmayı gerektiren basit modemler. 2 Roter özelliği olan birden fazla kullanıcının kablo ile bağlandığı bilgisayar kapalı olsa bile internete bağlı olan Router Firewall VPN vb özellikleri bulunan modemlerdir.
Eternet kartı
Ethernet kartı, network(ağ) sistemlerinde kullanılan, bilgisayarla ağ arasında iletişimi sağlayan ağ arabirim kartıdır( NIC Network Interface Card). Masaüstü bilgisayarlarda bir genişleme yuvasına takılan, diz üstü bilgisayarlarda bir PC Card (PMCIA) soketine takılan yahut bir paralel port aracılığıyla bağlanan karttır. Ethernet kartı gönderilecek verileri alır, paketlere böler, varış yerine iletir ve paketleri orijinal veri veya dosya yapısına geri çevirir. Yol boyunca kart üzerindeki yazılım, bilginin doğruluğunu garantilemek üzere iletim boyunca veri kaybının olup olmadığını anlayabilmek için hata kontrolü yapar. Ethernet kartı ağa fiziksel olarak bağlanır. Her Ethernet kartın MAC adresi olarak adlandırılan 48 bitlik bir adresi vardır ve 00-23-c3-45-00-b3 şeklinde gösterilir. Piyasada çok çeşitli Ethernet kartları mevcuttur. Bir PC'yi ağa bağlayabilmek için PC üzerine bazı ekran ve ses kartları gibi bilgisayar içerisindeki bölümlere ( slot ) Ethernet ağ kartı takılmalı ve bilgisayara kartın sürücü programı yüklenmelidir. Ethernet ilk olarak 2.94 Mbps hızında tasarlandı, yalnız daha sonra gereksinimi karşılayabilmek amacıyla 10 Mbps, 100 Mbps ( Fast Ethernet ) ve 1000 Mbps ( Gigabit Ethernet ) hızlarında çalışan tipleri üretilmiştir.
Ethernet kartları bağlanacakları ağ cihazlarının portları ile aynı teknoloji ve hıza sahip olmalıdır. Bu da bilgisayara takılı mevcut diğer kartlar ve modüllerin özelliklerine göre bir ayarlama yapmak zorunluluğudur. Örneğin 100 Mbps Ethernet portları olan bir HUB'a, 100 Mbps hızında bir Ethernet kartı bağlanmalıdır. Kart veya cihaz üzerinde portlarda 'autosense' özelliği mevcuttur. Bu özellik karşı tarafın hızına uyum sağlayabilme özelliğidir.
.jpg)
Harici Donanım Birimleri
Monitör
Bilgisayarın en önemli çıktı aygıtıdır. Monitörler bir plastik muhafaza içerisinde gerekli elektronik devreleri, güç transformatörünü ve resim tüpünü içerir. Bir monitörün resim tüpü bir TV tüpü gibi çalışır.
Çalışma sistemlerine göre monitör çeşitleri:
a CRT (CATHODE RAY TUBE)
b LCD (LIQUID CYRISTAL)
c Gas Plasma Monitörler
Ebatlarına göre monitörler:
a:14inç b:15inç c:17” d:19inç e:21inç gibi artık 14 inç ve 15 inç monitörler üretimden kalkmıştır.
A) CRT Monitörler: Katot ışınlı tüp yapısal olarak bir TV’ninkine benzer. Bir renkli monitörde üç adet katot tabancası bulunur. Katot tabancaları havası alınmış katot tüpü içinde ekranın hemen önündeki fosfor noktacığını elektron bombardımanına tutar. Çarpan elektronlar fosfor noktacığını kısa bir süre için parlatır. Bu işlem çok hızlı ve süreklidir.
B) LCD Monitörler: Yapıları nedeniyle mobil tesislerde kullanılır. Çalışma sistemleri basittir. LCD monitörde görüntü ışığa duyarlı bir plastik tabaka içinde sıvı kristalin ışığı yansıtmasıyla sağlanır.
Klavye
Bilgisayarın en önemli giriş elemanıdır. İki tip klavye vardır: F klavye ve Q klavye. Klavyede her tuşa iki kod atanmıştır. Tuşa basınca oluştur kodu tetiklenir. Tuş bırakıldığı zamanda bitir kodu tetiklenir. Karakter atamaları kod sayfalarında saklıdır. Bunlar her tuş koduna belirli bir karakter karşılığı düşürürler. KEYB komutu basit anlamda klavyeden gönderilen her kod için uygun bir karakter atamakta kullanılan bir tabloyu yükler. Standart klavye tuşları şu şekilde sınıflandırmaya tabi tutulabilir.
Mouse
Programın yapısına göre bazen menü seçmek veya ekran içerisinde çalışılacak noktaya gidebilmek kursör gösterge tuşlarıyla uzun zaman alabilir. Bu işlemin hızlandırılmasında mouse görev alır. Mouse, üzerinde iki veya üç tuşu bulunan, düzgün bir yüzeyde hareket edebilen, elektriki sinyaller üreten bir giriş birimidir. Mouse hareket ettirildikçe mouse işareti de hareket eder. Üzerindeki tuşların özel anlamları vardır. Sol tuş enter, sağ tuş esc’dir. Mouse bilgisayarda COM1 olarak adlandırılan seri porta PS2 portuna veya USB portuna bağlanır. Mouse ile çeşitli yönlerde yapılan hareketler, mouse’un altında bulunan topu hareket ettirir ayrıca optik denilen topsuz hareket eden mouselar son dönemde kullanılmaktadır.
Bilgisayardaki bilgilerin basılı bir kopyasını almamızı sağlar. En önemli çıktı aygıtlarından biridir. Başka bir ifadeyle bilgisayardan elde edilen çıktıları kağıt üzerine yazan elektronik baskı birimidir. Üç çeşit yazıcı vardır:
1) Nokta vuruşlu yazıcılar
2) Mürekkep püskürtmeli yazıcılar
3) Lazer yazıcılar
Nokta vuruşlu yazıcılar: Matrix şeklinde dizilmiş iğneleri bilgisayardan aldıkları emirler doğrultusunda elektromıknatıs etkisiyle hareket ettirerek kağıt ile yazıcı kafası arasında gergin duran şeride nokta vuruşlarla karakteri basan yazıcılardır.
2-Mürekkep püskürtmeli yazıcılar: Bu tip yazıcılar yazma prensibi olarak nokta vuruşlu yazıcılar gibi karakter basabilir. Bununla birlikte bu yazıcılar çok sessiz ve görünüşleri daha ergonomiktir. Bu yazıcılarda baskı işlemini yapan mürekkep baskı kafaları delik matrixlerden oluşur. Yazıcı kafasında bulunan meme odaları otomatik tüpe dolum işlemini aynı anda yaparlar.
Baskı işlemi için ısıtma odaları sıcaklığını 300 °C’ ye çıkartır. Bu ısıtılan mürekkep damlacığı yüksek bir hızla(100 km) kağıda püskürtülür.
3-Laser yazıcılar: Son geliştirilen yazıcı türüdür. Sessiz, yüksek baskı kalitesine sahip ve diğer yazıcılara göre daha hızlıdır. Temel olarak fotokopi makinasına benzer bir baskı tekniği kullanırlar. Fotokopi makinası ile laser yazıcıyı birbirinden ayıran özellik;baskı kaynağının bilgisayardan gelen digital kodlarının olmasıdır. Bilgisayardan gelen bu sinyaller laserin ürettiği bir ışığı açıp kaparlar. Bu açılıp kapanma çok hızlıdır. Bu ışık dönmekte olan aynaya çarpar ve çarpan ışın ışığa duyarlı olarak dizayn edilmiş bir silindir üzerinde pozitif bir enerji elde eder. Silindir üzerindeki + yüklü alanlara tonerden gelen toz parçacıkları çarpar. Bu olay elektrostatik bir olaydır. Tüm bu işlemler sonucunda + yüklü bölgedeki toner parçacıkları kağıdın üzerinden geçerek baskı işlemini tamamlarlar.
Scanner (Tarayıcılar)
Resim, yazı, şekil, etiket, standartlandırılmış kod gibi işaretler, basılı olduğu alandan okuyup, elektrik sinyalleri üreterek bilgisayarın giriş ünitesine gönderen cihazlardır. Bu cihazların çalışmasını fotokopi ve fakslara benzetmek mümkündür. Tarayıcılarda her noktayı algılamayı sağlayan sensörlere CCD denir. Işık şiddetine göre bu sensörlerin yükü değişebilir. Renkli tarama işlemi kırmızı, mavi ve yeşil renklerle yapılır. Yoğunluğu ve renk algılaması yüksek bir tarayıcı ile grafik ve şekiller daha net elde edilir.
Hoparlör (Speaker)
Teknik bir ifadeyle hoparlörler kaynaktan aldıkları anlamlı elektriksel sesleri kulağımız aracılığıyla algılayabileceğimiz titreşimlere, yani kısaca seslere çeviren cihazlardır. Tekniği çok basit ve anlaşılabilirdir. Bir mıknatıs içerisindeki bir bölgeye gelen elektriksel sinyaller yardımıyla hareket edebilecek, daha doğrusu titreşim yaratabilecek yapıda elektromıknatıs yerleştirilmiştir. Yani anlayabileceğimiz manyetik özellikleri bulunan cisimlerin birbirleriyle etkileşimi, birbirlerini itme-çekme ilkesinden geçer.
tarikgurses.net